Bitcoin BTC Nedir?

Bitcoin BTC, dijital para endüstrisinin öncülerinden biridir. Pek çok başlangıç seviyesindeki kullanıcı, belki de siz de dâhil olmak üzere, dijital para piyasasına girişlerini Bitcoin ile yapar. Ancak, tecrübeli kullanıcılar bile sıklıkla Bitcoin’in işleyişinin karmaşıklıklarını yeniden gözden geçirirler. Bitcoin nedir ve nasıl çalışıyormuş bir kez daha ele alalım, BTC yorumları nasıl yapılıyormuş birlikte görelim.

Basit terimlerle ifade etmek gerekirse, BTC dünyanın ilk başarılı merkeziyetsiz dijital para birimi ve ödeme sistemidir. Kullanıcıların, bankalar veya finans kuruluşları gibi aracılara ihtiyaç duymadan fon gönderip almasına olanak tanır.

Bitcoin kripto para birimi, 2008 yılında Satoshi Nakamoto takma adını kullanan bilinmeyen bir kişi veya grup tarafından yaratıldı. Bitcoin blok zincirinin ilk bloğu, “genesis bloğu” olarak bilinir ve 3 Ocak 2009 tarihinde “çıkarılmıştır”.

Bitcoin’in temelinde, blok zinciri teknolojisine dayanan merkeziyetsiz, dağıtık bir ağ bulunmaktadır. İlk dijital para biriminin değerli kılınmasında bu bileşenin hayati öneme sahip olduğunu belirtmek gerekir.

Bitcoin, ağ üzerinde yapılan tüm işlemlerin kaydedildiği bir “muhasebe defteri” gibidir. İşlemleri doğrulamak için merkezi bir otoriteye güvenmek yerine, blok zinciri, tüm işlemlerin doğruluğunu ve kesinliğini sağlamak için bir uzlaşma mekanizması kullanır – İş Kanıtı (Proof-of-Work, PoW). Ağ, katılımcılarının eşitliğine dayanır ve bilgiler dünya çapında dağıtılmış bilgisayarlarda saklanır.

Bitcoin kripto para birimi ise “Sats” olarak bilinen daha küçük birimlere bölünebilir ve bu birimler sekiz ondalık basamağa kadar inebilir. Bitcoin, ödemeler için kullanılmasının yanı sıra, altın gibi bir değer saklama aracı olarak da kabul edilir. Bitcoin piyasa varlığı olarak varsayıldığında BTC sembolü ile gösterilir.

Bitcoin Ne Zaman ve Neden Yaratıldı?

Bitcoin tarihi, 2007-2008 finans kriziyle başlar ve bu kriz, yalnızca 1930’lardaki Büyük Buhran ile kıyaslanabilir. Bu sorun, geleneksel bankacılık sisteminin zayıflıklarını ortaya çıkardı. Merkeziyetçi yapılar olan bankalar ve diğer ticari kredi ve finans kuruluşları tarafından kontrol edilmeyen alternatif bir finans sisteminin gerekliliğini gösterdi ve bu duruma BTC yorum olarak getirilmek istendi.

“Bitcoin: Eşten-eşe Elektronik Nakit Ödeme Sistemi” White paper’ının yazarı ve ilk Bitcoin istemcisini geliştiren Satoshi Nakamoto, hükümet müdahalesine ve manipülasyona karşı bağışıklığı olan dijital bir para birimi yaratmak için merkeziyetsiz bir ağı kullanmanın potansiyelini gördü. Ayrıca, kriptografiye olan ilgisi, bu teknolojinin sistemdeki kritik bir öge olmasını kısmen açıklamak konusunda yardımcı olur.

Sistem kullanıcılara tam şeffaflık sunar – herkes ağdaki tüm işlemler hakkında bilgi edinebilir ve ağ kullanıcılarının eşit hakları, üçüncü taraflara duyulan güven ihtiyacını ortadan kaldırır.

Bunun yerine, Bitcoin, fonların doğrudan eşler arası bir ağ üzerinden değiştirilmesi için icat edildi. Bu, tüm kullanıcıların eşit haklara sahip olduğu ve merkezi bir sunucu veya aracı şirket olmaksızın doğrudan bağlı olduğu bir ağdır.

Ağ tamamen kamusal olup, internet bağlantısı ve ona bağlanabilecek bir cihaza sahip herkes kısıtlama olmaksızın katılabilir. Ayrıca, açık kaynak kodludur, yani herkes Bitcoin’in oluşturulduğu kaynak kodunu görüntüleyebilir veya paylaşabilir. Aynı zamanda BTC yorumları ile bu kodlar yeterli oy aldığı sürece topluluk tarafından geliştirilebilir bile.

Genel olarak, bu sistem bir tür internettir, fakat paralar için. Bu internet tamamen dijitaldir, sahiplenilmez ve kimse tarafından kontrol edilmezdir. Ağın sınırları yoktur — elektrik ve bir cihaza sahip olan herkes bağlanabilir, 24 saat boyunca çalışır ve kullanıcıları birbirleriyle kolayca veri alışverişi yapabilir.

Bitcoin kripto para birimi nasıl görünür? BTC bir dijital para birimidir, bu yüzden geleneksel para birimleri gibi fiziksel bir formu yoktur. Bitcoin’i elinizde tutamazsınız, ancak dijital cüzdanınızda, bilgisayarınızda veya mobil cihazınızda temsili şekilde görebilirsiniz.

Bitcoin Nasıl Çalışır?

Bitcoin, merkeziyetsiz bir ağ üzerinde işleyen bir dijital para birimidir. Değeri, ağın altında yatan ve blok zinciri olarak bilinen teknolojidedir.

Blok zinciri, Bitcoin kripto para ağındaki tüm işlemleri kaydeden bir “defter”dir. Güvenli olacak şekilde tasarlanmıştır ve hacklenmeye karşı dirençlidir. Ağda bir işlem gerçekleştiğinde, özelleşmiş yazılım çalıştıran düğümler, veya bilgisayarlar, ağı tarafından doğrulanır. Düğümler, karmaşık bir matematik problemi çözmek için birbiriyle “yarışır” ve problemini ilk çözen düğüm, işlemi blok zincirine eklemek için hak kazanır. Bu süreç, tek bir bilgisayarın ağ üzerinde kontrol sahibi olmasını önler, bu da ağı saldırılara karşı dayanıklı hâle getirir ve katılımcıların güvenini sağlar. Bir işlem blok zincirine eklendiğinde, değiştirilemez veya silinemez ve blok zincirinin kalıcı bir parçası hâline gelir.

İşlemleri doğrulamak ve onları blok zincirine eklemek “madencilik” olarak adlandırılır. Bu sürece katılan kullanıcılar, garantili bir miktar Bitcoin ile ödüllendirilir.

Peki, dışarıda kaç Bitcoin var? Oluşturulabilecek maksimum Bitcoin miktarı 21 milyondur ve bu sınır Bitcoin yazılımına sabit kodlanmıştır. Bugün itibarıyla toplam arzın %90’ından fazlası madenlenmiştir, ancak dolaşımdaki tüm Bitcoin’lerle birlikte hâlâ çıkarılması gereken yaklaşık 1.7 milyon Bitcoin bulunmaktadır. Nisan 2023 itibarıyla dolaşımdaki toplam maden sayısı yaklaşık 18.9 milyon olacaktır.

Yeni madenlerin oluşturulma hızı, yeni blokların madencilik ödülünün her 210 000 blokta bir (yaklaşık her dört yılda bir) yarıya indirilmesiyle giderek yavaşlayacaktır. Bu, oluşturma hızının, 2140 yılında tahmin edilen tüm 21 milyon Bitcoin çıkarılana kadar azalmaya devam edeceği anlamına gelir.

Bitcoin fiyatının fiziksel varlıklar veya hükümet garantileri ile desteklenmediğini belirtmek önemlidir, itibari para birimlerinin aksine. Değeri, piyasa talebi ve arzı tarafından belirlenir.

Blok zincirinin yanı sıra, ağ ayrıca kriptografi ile de korunmaktadır, bu bilgi koruma bilimidir ve veri gizliliğini, bütünlüğünü ve doğrulamasını sağlar. Bitcoin’de, ağdaki her işlem bir özel anahtar ile imzalanır, bu anahtar sadece madeni sahibinin erişebildiği uzun bir harf ve sayı dizisidir. Bu özel anahtar, işlemin doğruluğunu doğrulayan bir dijital imza oluşturur ve harcanan madenlerin harcayan kişiye ait olduğunu garanti eder.

Bitcoin Ne Zaman Yaratıldı? İlk Bitcoin Nasıl Çıkarıldı?

Bu soru, dijital para birimlerinin geniş tarihi ve merkeziyetsiz finans sistemleri oluşturma çabalarıyla yakından ilgilidir. Bitcoin kripto para biriminden önce dijital para geliştirme girişimleri vardı, ancak Nakamoto bu sorunu pratikte başarıyla çözen ilk kişi oldu.

Bitcoin’in hikayesi, Ekim 2008’in sonlarında, “Satoshi Nakamoto” takma adını kullanan bilinmeyen bir birey veya grup tarafından “Bizans Generalleri Problemi”ne 9 sayfalık bir çözüm yayınlamasıyla başlar. Bu mantıksal problem, Bizans generallerinin karar verme sürecinde konsensüs ararken iletişim problemleri yaşayabileceğini gösterir.

Satoshi Nakamoto’nun gerçek kimliği hâlâ bir sır olarak bulunmaktadır, ancak gelişime katkısı paha biçilmezdir.

İlk Bitcoin kripto para işlemi, 12 Ocak 2009’da, anonim kripto para yaratıcısı tarafından 10 BTC’nin bilgisayar programcısı ve erken Bitcoin katılımcısı Hal Finney’e gönderilmesiyle gerçekleşti. İşlem, Nakamoto’nun madencilik yaptığı 170 numaralı blokta yer aldı. Bu işlem herhangi bir mal veya hizmet için değil, Bitcoin ağının işlevsel olduğunu göstermek amacıyla bir test olarak yapıldı.

İlk alıcı, ağın yaratıcısından çok daha iyi bilinir. Hal Finney, bireysel özgürlükleri ve insan haklarını korumak için kriptografiyi ve gizliliği artıran teknolojileri teşvik etmeyi amaçlayan cyberpunk hareketinin bir üyesiydi. Bazıları, Finney’in Satoshi Nakamoto takma adının arkasına saklandığını öne sürdü, ancak bu iddia asla doğrulanmadı. Bitcoin’in yaratılmasındaki olası rolüne bakılmaksızın, Finney ağın geliştirilmesine ve tanıtılmasına önemli katkılarda bulundu. Çalışmaları, bugünkü endüstrinin tanımlanmasına yardımcı olan birçok temel ilke ve uygulamanın oluşmasına yardımcı oldu.

Ölümünden altı ay önce, Ağustos 2014’te, Finney ilk kripto para ağıyla ilk etkileşimi hakkında bir mesaj bıraktı; bu mesaj Bitcointalk.org‘da bulunabilir.

Başlangıçta, BTC yalnızca teknik meraklılar arasında popülerlik kazandı; onlar bunu finans sistemine hükümet kontrolünü aşmanın ve yeni fırsatlar keşfetmenin bir yolu olarak gördüler. Ancak zamanla, varlığın uygulamalarının kapsamı ve ana kullanıcı grupları genişledi. Bugün, mal ödemeleri yapmak, uluslararası transferler gerçekleştirmek, riskleri sigortalamak ve tasarruf sağlamak için kullanılabilir. Bitcoin BTC, değerli metal ile benzer özellikleri nedeniyle “dijital altın” olarak bile adlandırıldı.

Bitcoin’in Fiyatı Tarihi Boyunca Nasıl Değişti?

BTC coin fiyatı, var olduğu süre boyunca hızlı büyüme dönemleri ardından keskin düzeltmelerle dalgalanmıştır.

Bitcoin gibi diğer alternatif varlıklarla birlikte ilk kripto para birimi, kısa süreler içinde önemli fiyat dalgalanmaları yaşayabileceği için volatilitesi ile bilinir. Bu genellikle piyasa duyarlılığı, haberler ve diğer faktörler nedeniyle olur.

Varlığının erken yıllarında BTC’nin değeri çok düşüktü ve fiyatı sadece birkaç sentti. Ancak, 2017’nin sonunda fiyat neredeyse 20 000 dolara fırladı ve 2019’un başlarında yaklaşık 3000 dolara düştü.

99bitcoins’ten alınan verilere göre, medya bu dijital varlığı 2010 yılında ilk kez öldü ilan etti ve o zamandan beri 473 kez öldü ilan edildi. Makale, Bitcoin’in asla gerçek bir para birimi olmayacağını iddia etti ve o sırada fiyat yaklaşık 0.23 dolardı. Aynı yıl, Bitcoin kripto para birimi ilk kez bir ödeme aracı olarak kullanıldı. 22 Mayıs 2010’da Laszlo Hanyecz, 10 000 BTC karşılığında iki pizza satın aldı. 2021’deki zirve fiyatında, bu pizzalar ona 690 milyon dolara mal olurdu. Bu gün toplulukta yıllık olarak “Bitcoin Pizza Günü” olarak kutlanır.

2020’nin ikinci yarısında, varlığın fiyatı tekrar yükseldi ve Kasım 2021’de 69 000 dolarlık rekor bir seviyeye ulaştı. Ancak, fiyat birkaç ay içinde %50’den fazla düşerek başka önemli bir düşüş yaşandı. Nisan 2023 itibarıyla BTC-USD fiyatı yaklaşık 28 000 dolarda işlem görüyordu.

Piyasa duyarlılığı, haber olayları ve düzenleme değişiklikleri de dâhil olmak üzere birkaç faktörün fiyatı etkilediğini belirtmek önemlidir. Bu nedenle, fiyatın nasıl değişeceğini tahmin etmek zaman alabilir. Dalgalanmalar mutlaka uzun vadeli eğilimleri göstermez. Piyasa, yatırımcıların kâr alması, piyasa duyarlılığının değişmesi veya düzenleyici kurumlardan yapılan duyurular gibi çeşitli nedenlerle “düzeltme” olarak adlandırılan kısa vadeli fiyat düşüşleri yaşayabilir. Ve piyasadaki düzeltmeler yeni gelenler için sorunlu görünse de, piyasanın normal bir parçasıdırlar.

Bitcoin’in Ana Avantajları Nelerdir?

Bitcoin kripto para biriminin başlıca avantajlarından biri merkeziyetsizliktir. Geleneksel para birimlerinin aksine, Bitcoin bir hükümet veya banka gibi merkezi bir otorite tarafından kontrol edilmez. Bu, hiç kimsenin para birimini kendi çıkarları için manipüle edemeyeceği anlamına gelir. İşlemler, gerçekten küresel bir para birimi olmasını sağlayan dünya çapında bilgisayarlar ağı tarafından işlenir.

Ayrıca, ağdaki işlemler, geleneksel ödeme yöntemlerine kıyasla çok daha ucuzdur. Örneğin, PayPal uluslararası para transferleri için %5 komisyon alırken, ilk kripto para biriminin işlem ücreti transfer miktarından bağımsız olarak 5 doları geçmesi olası değildir. Bu, örneğin yurt dışına para göndermek zorunda olanlar için BTC’yi çekici bir seçenek yapar.

Bitcoin’in avantajlarına sıklıkla anonimlik de eklenir, ancak BTC sadece kısmen anonimdir. Tüm işlemler kamusal bir defterde kaydedilir ve gönderenlerin ve alıcıların kimlikleri bilinmez. Yine de, her kullanıcının doğru ağ analizi yoluyla bir IP adresine veya kripto borsa hesabına izlenebilen kamusal bir adresi vardır.

Ticaret perspektifinden bakıldığında, Bitcoin’in avantajları arasında en popüler dijital varlık olması ve herhangi bir kripto borsa itibarında işlem görebilmesi yer alır.

Bitcoin’in Limitasyonları veya Dezavantajları Nelerdir?

BTC coin’inavantajlarına rağmen, ciddi dezavantajları da bulunmaktadır. Bitcoin’in gelişim tarihçesi, fiyat dalgalanmaları dönemleriyle doludur. Değeri kısa süreler içinde önemli ölçüde değişebilir, bu da onu riskli hâle getirir.

Ayrıca, dünya genelindeki hükümetler ve finans kurumları, Bitcoin de dâhil olmak üzere dijital para birimlerini nasıl düzenleyecekleri anlayışına ulaşmaya çalışmaktadır. Bu, Bitcoin’in fiyatını ve kullanımını etkileyebilecek düzenleyici değişikliklere yol açabilir.

Bitcoin’in görünümüyle ilgili sınırlamalar da vardır. Yalnızca dijital formda var olduğu için fiziksel olarak dokunulamaz, bu da bazı kullanıcıların gerçek dünyada var olmayan bu varlıkla çalışmasını engeller.

Blok zincirinde, işlemler geri alınamaz, yani bir işlem yapıldığında bu işlem tersine çevrilemez. Bu, Bitcoin’i hacklemeye ve hırsızlığa alet edilmeye karşı savunmasız hâle getirir. Ayrıca, önemli kayıplara yol açan hackleme vakaları olmuştur. WhiteBIT Blog’da dijital varlıkların güvenli saklanması hakkında bir makale bulunmaktadır.

Popüler olmasına rağmen, hâlâ birçok kişi BTC coin’in ne olduğunu bilmiyor ve buvarlık, ödeme şekli olarak yaygın olarak kabul görmüyor. Bu, BTC’nin bir para birimi olarak kullanışlılığını sınırlar.

Yukarıdakilere ek olarak, ilk kripto para biriminin blok zinciri teknolojisi, birçok işlemi hızlı ve verimli bir şekilde işleme yeteneği konusunda şu anda sınırlıdır. Bu, yüksek talep dönemlerinde yavaş işlem işleme ve yüksek ücretlere yol açabilir, bu da kullanıcıların alternatif platformları değerlendirmesine neden olur.

Bitcoin Nasıl Kullanılır?

1. Uygun bir kripto para cüzdan kurulumu yapın. Bu, kripto paraları saklamak için kullanılan bir yazılımdır. Web, yazılım, kağıt ve donanım cüzdanları da dâhil olmak üzere birkaç kriptocüzdan türü bulunmaktadır. En kolay seçenek, bir kripto borsa sitesinde hesap oluşturmak ve cüzdanın otomatik olarak hesaba bağlanmasıdır.
2. Sonraki adımda, BTC satın almak için bir platforma gidin. Bunu yapmanın en kolay yolu, WhiteBIT gibi merkeziyetçi bir kripto borsa sitesinde yapmaktır. WhiteBIT’te, kripto paraları itibari para birimi veya diğer varlıklar (Ethereum, Cardano, Near vb. gibi) kullanarak satın alabilirsiniz.
3. Satın almak için, piyasada bir emir vermeniz veya “Kripto Dönüştürücü” sekmesini kullanarak fonlarınızı takas etmeniz gerekir. Kripto borsa platformunda kripto para nasıl satın alınır gibi sorular konusunda daha fazla bilgiyi WhiteBIT Blog’daki makalede okuyabilirsiniz. İşte bu kadar!
4. Son olarak, dijital para biriminiz kurulu cüzdan içinde bırakılabilir veya miktarı, ağı ve adresi belirterek harici bir cüzdan tarafına gönderilebilir.