Aylık Kripto Gündemi: Eylül 2025

Bu yılın Eylül ayını, kripto paralar için beklentilerin tersine işleyen bir dönem olarak tanımlamak çok da yanlış olmaz. Tarihsel olarak yükseliş ayı “Uptober” ekiminin hemen arkasında bulunan ve düşüş ayı olarak bilinen eylül, namıdiğer “Red September”, bu kez temkinli bir istikrarla geçti.

ABD Merkez Bankası’nın faiz indirimi kararı, uzun süredir sıkılaşmış para politikasına ara verildiğini gösterdi. Bu adım, riskli varlıklar arasında yer alan kriptoya da geçici bir nefes aldırdı. Ancak piyasanın henüz kalıcı bir yön bulmuş olduğunu söyleyemeyiz; volatilite azalsa da yatırımcı güveninin kalıcı bir şekilde geri döndüğü söylenemez.

Ay boyunca zincir içi veriler; işlem hacimlerinde yavaşlama, protokol gelirlerinde gerileme ve yatırımcı davranışlarında seçicilik olduğunun sinyallerini verdi. Kurumsal sermaye tarafında ise dikkat çeken bir toparlanma göze çarpıyor. Dijital varlık fonları ve ETF’lere ise yeniden girişler başladı. Öte yandan regülasyon tartışmaları da gündemi meşgul etmeye devam etti; Avrupa ve ABD’de yeni yasal çerçevelerin gündemi hâlen masada.

Tüm bu gelişmelerin gölgesinde, Eylül 2025 kripto piyasasının nasıl bir dengede ilerlediğini gösteren 15 önemli haber başlığını sizler için derledik!

Kripto Dünyasına Adım At!

Hemen Kaydol

1. FED Faiz İndirimiyle Beklentileri Yeniden Şekillendirdi

ABD Merkez Bankası (FED), dokuz ay sonra ilk kez 25 baz puanlık faiz indirimi yaparak para politikasında yumuşamaya gitti. Bu karar, küresel piyasalarda riskli varlıklara dönüş sinyali olarak algılandı. Kripto piyasasında özellikle Bitcoin tarafında kısa süreli pozitif tepki görüldü. Fakat analistler, enflasyonun hedef seviyelere henüz dönmemesi nedeniyle bu adımın devamının kesin olmadığını belirtiyor. Bu gelişme, piyasada temkinli bir iyimserlik yarattı.

2. Bitcoin Gücünü Korudu, Ethereum Baskı Altında Kaldı

Eylül ayında Bitcoin yaklaşık %5 yükselerek pozitif kapanış yaptı. FED kararının ardından risk iştahının kısmen toparlanması, yatırımcıların BTC ETF’lerine olan ilgisini yeniden artırdı. Buna karşın Ethereum tarafında gelir düşüşü ve staking getirilerindeki azalma fiyatları baskıladı. Verilere göre 35 büyük tokenin 23’ü ayı negatif kapattı. Bu tablo, sermayenin “nispeten güvenli” büyük varlıklara yöneldiğini, altcoin tarafında ise seçici davranıldığını gösteriyor.

3. Token Açılımları (Unlocking) 4.5 Milyar Dolara Ulaştı

Eylül ayı boyunca toplam değeri yaklaşık 4.5 milyar doları bulan token açılımları gerçekleşti. Bu durum, piyasada yeni arz baskısı yarattı. Araştırmalarımıza göre Sui, Arbitrum ve Aptos gibi projelerdeki açılmalar kısa vadeli fiyat dalgalanmalarına neden oldu. Proje ekipleri, artan arzı dengelemek için staking veya yakma (burning) mekanizmalarını devreye soktu. Yine de yatırımcıların büyük bölümü bu dönemi temkinli geçirdi.

4. Eylül’de Kripto Tarihinin En Büyük Likidasyonlarından Biri Yaşandı

Ayın son haftasında, vadeli piyasalardaki sert düşüşle birlikte büyük bir likidasyon dalgası yaşandı. Verilere göre sadece 24 saat içinde 1.5 milyar doların üzerinde pozisyon likidasyona uğradı. Özellikle Ethereum ve Solana vadeli sözleşmelerinde yüksek kaldıraçlı yatırımcılar ciddi kayıplar yaşadı. Bu olay, piyasada fazla risk alanlar için yeni bir uyarı niteliğinde değerlendirildi. Volatilite geçici olarak artsa da piyasa sonrasında kısmen toparlandı.

5. Kriptoya Kurumsal Sermaye Girişi Devam Etti

Analistlerin raporlarına göre, Eylül 2025’te risk sermayesi yatırımları miktar olarak azalsa da yatırım hacmi bakımından artış gösterdi. Yatırımcılar artık erken aşama projelerden ziyade gelir modeli oturmuş protokolleri tercih ediyor. Yıllık bazda VC fonlarının (girişim sermayesi fonları) sektöre aktardığı toplam tutar %739 yükseldi. Bu da sermayenin artık daha az sayıda ama daha “sağlam” projelere yöneldiğini gösteriyor. Bu eğilim, sektörün olgunlaşma evresine girdiğinin işareti olarak değerlendirilebilir.

6. Stabilcoin Rezervleri ve Likidite Yönetimi Yeniden Gündemde

Eylül 2025’te stabilcoin ihraççılarının rezerv kompozisyonları yeniden tartışma konusu oldu. Tether ve USDC, ay boyunca yayımladıkları rezerv raporlarıyla tam teminat beyanlarını güncelledi. Yapılan analizlere göre, düşen faiz oranları ve artan işlem talebi stabilcoin dolaşımını %4.2 oranında büyüttü. Uzmanlar bu artışı “yüksek risk dönemlerinde güvenli liman arayışı” olarak yorumluyor. Düzenleyici kuruluşlar ise özellikle dolar endeksli tokenlerin denetimini sıkılaştırma eğiliminde gibi görünüyor.

7. Solana’da “Alpenglow” Güncellemesi Onaylandı

Solana topluluğu, ağın işlem hızını ve sonuçlandırma süresini iyileştirmeyi hedefleyen “Alpenglow” güncellemesini %98 oy oranıyla kabul etti. Bu güncelleme, doğrulayıcılar arasındaki iletişim verimliliğini artırarak işlem onay süresini saniyelerden milisaniyelere indirmeyi amaçlıyor. Analistler, bu teknik ilerlemenin Solana’nın kurumsal uygulamalarda daha fazla benimsenmesini destekleyebileceğini belirtiyor. Güncelleme sonrası ağ performansındaki etkiler, ekim ayında gözlemlenmeye başlanabilir.

8. DAT’ler Kurumsal Yatırımda Yeni Standart Hâline Geliyor

Dijital Varlık Hazineleri (Digital Asset Treasuries / “DAT”) Eylül 2025’te toplam büyüklük açısından 135 milyar dolara yaklaştı. Bu yapıların büyümesi, kriptonun kurumsal bilançolarda artık kalıcı yer edindiğini gösteriyor. Forward ve Helius gibi fonlar Solana ve Bitcoin odaklı varlık havuzlarını genişletti. Raporlara göre, bu trendin devamı kurumsal yatırımcıların kriptoyu uzun vadeli varlık sınıfı olarak değerlendirmesini güçlendirebilir.

9. Cüzdan Güvenliği ve Saklama Çözümlerine İlgi Arttı

Eylül ayında zincir üstü saldırıların artışıyla birlikte yatırımcıların güvenlik öncelikleri yeniden değişti. Çoklu imza (multi-sig) ve MPC tabanlı saklama çözümleri daha fazla benimsenmeye başladı. Yapılan analizler, donanım cüzdanı satışlarının eylül boyunca %17 arttığını gösteriyor. Uzmanlar, bireysel yatırımcılar kadar kurumsal varlık yöneticilerinin de güvenlik protokollerini sıkılaştırdığını belirtiyor.

NFT Pazarında Hacimler Geriledi, Kaliteli Projeler Ayakta Kaldı

NFT işlem hacimleri, Eylül 2025’te %24 oranında gerileyerek yılın en düşük seviyelerinden birine indi. OpenSea ve Magic Eden gibi platformlarda yeni koleksiyonların sayısı azaldı, ancak oyun ve marka iş birliklerine dayalı NFT’ler ayakta kalmayı başardı. Analiz verileri, popülarite odaklı projelerin kalıcı olmadığını, kullanıcıların artık işlevsel NFT’lere yöneldiğini gösteriyor. Bu dönüşüm, Web3’ün olgunlaşma sürecinin doğal bir parçası olarak değerlendiriliyor.

11. Regülasyon Gündemi: Kripto Tanımları Netleşmeye Başladı

Eylül 2025’te hem ABD hem AB tarafında dijital varlık tanımlarına ilişkin yeni düzenleme taslakları kamuoyuna sunuldu. Özellikle menkul kıymet-token ayrımı, DAO (merkeziyetsiz otonom organizasyonlar) yapılarına ilişkin vergi rejimi ve stabilcoin ihraç koşulları tartışıldı. Avrupa Komisyonu, MiCA çerçevesini güncelleyerek uluslararası projelerin Avrupa’da lisans almasını kolaylaştıracak değişiklikler önerdi. Bu gelişmeler, küresel regülasyon ortamının giderek ortak bir zemine yaklaştığının işareti olabilir.

12. Türkiye’de Kripto Ödemeleri Üzerine Pilot Çalışmalar

Eylül ayında Türkiye finans sektöründe blok zinciri tabanlı ödeme sistemleriyle ilgili pilot testlerin gündeme geldiği konuşuldu. Sektör kaynaklarına göre bazı kamu bankaları, Merkez Bankası’nın gözetiminde küçük ölçekli dijital varlık transferlerini denedi. Henüz resmî bir açıklama yapılmasa da bu girişim, Türkiye’de kriptonun finansal altyapıya entegrasyonu açısından önemli bir adım olarak değerlendirilebilir.

13. Kurumsal Sigorta Talebi Dijital Varlıklara Yayıldı

Dijital varlıkların profesyonel yatırım portföylerine girmesiyle birlikte sigorta sektörü de bu alana genişliyor. Eylül ayında yayımlanan bir rapor, kripto sigorta poliçelerinin hacminin son çeyrekte %22 büyüdüğünü gösterdi. Özellikle borsa saldırılarına ve kurtarma anahtarı kayıplarına karşı teminat içeren poliçelere olan ilgi dikkat çekti. Bu trend, dijital varlıkların risk yönetimi çerçevesinde geleneksel finans normlarına yaklaştığını işaret ediyor olabilir.

14. Zincir Gelirlerinde Düşüş Sürüyor: Ağlar Rekabette Zorlanıyor

Analistlerin verilerine göre, Eylül 2025’te zincir gelirleri ortalama %16 geriledi. Ethereum, Solana ve Tron’da işlem ücretlerindeki azalma gelir düşüşüne neden oldu. Özellikle Tron’un işlem ücretlerini azaltan yeni önerisi, kısa vadede kullanıcı çekse de ağ gelirlerinde sert daralma yarattı. Uzmanlar, bu eğilimin “ucuz işlem” yarışının sürdürdüğünü, ancak zincir ekonomilerinin uzun vadeli sürdürülebilirliği için yeni gelir modellerine ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.

15. Likidite Teşvikleri ve Kullanıcı Sadakatinin Dönemi

Eylül ayında birçok protokol, kullanıcı çekmek için likidite madenciliği ve teşvik programlarını yeniden devreye aldı. Ancak bu kez ödül modelleri kısa vadeli hacim yerine uzun vadeli kullanıcı sadakatine odaklanıyor. Birtakım analizlere göre, likidite sağlayıcılarına verilen ödüller artık kademeli olarak azaltılıyor ve performansa göre şekilleniyor. Bu strateji, kripto projelerinin kalıcı ekosistem yaratma çabasının göstergesi.

İşin Özeti

Eylül 2025, kripto sektörünün istikrar arayışını sürdürdüğü bir dönem olarak kayda geçti. FED’’in faiz indirimiyle piyasalara sınırlı rahatlama geldi, ancak zincir gelirleri, regülasyon baskısı ve arz artışları temkinli seyri korumuşa benziyor. Kurumsal yatırımcı ilgisi, dijital varlık sigortası ve DAT’ler gibi yeni yapılarla genişlerken, bireysel yatırımcılar güvenli saklama ve uzun vadeli stratejilere yöneldi.

Ekim dönemine girilirken, izlenmesi olası başlıklar şunlar: