Kripto Cüzdan Türleri

WhiteBIT TR
Yayınlanma tarihi 21 Mart 2023
12096
Kripto Cüzdan Türleri

İçindekiler

Kripto para dünyasında yeniyseniz bilmeniz gereken ilk şeylerden biri kripto paralarınızı en iyi şekilde ve en güvenli kripto cüzdanı ile nasıl saklayacağınızdır. Geleneksel para birimlerinden farklı olarak, dijital varlıklar banka hesabında saklanmaz. Bunun yerine, bir kripto elektronik cüzdanı kullanılır. Bu makalede, kripto para cüzdanı, cüzdan türleri ve ihtiyaçlarınıza uygun bir kripto para cüzdanı nasıl açılır ele alınacaktır.

Kripto Para Cüzdanı Nedir?

Kripto para cüzdanı, blok zincirinde kripto paralarla etkileşimde bulunmanıza olanak tanıyan bir programdır. Bir kripto cüzdanı, dijital para birimlerini gönderip almanıza ve bakiyenizi kontrol etmenize olanak tanır. Kripto para cüzdanları, kullanıcılar için genel ve özel anahtarları saklar (bir kullanıcının benzersiz kimlik doğrulaması), kripto para bakiyelerini yönetmek için basit bir arayüz sağlar. Genel anahtar, tüm kullanıcılar için mevcuttur. Blok zincirinde işlem almanıza olanak tanıyan bir adrestir. Özel anahtar ise, genel anahtarınıza sahip olduğunuzu doğrulayan dijital imzanızdır. Cüzdan adresi doğrudan bir kişinin kimliğiyle bağlantılı olmasa da, işlemleri kaynağına veya varış yerine kadar izlemek mümkündür. Ancak, gizlilik seviyesi, cüzdan türüne ve kullanıcının kimliğini korumak için aldığı önlemlere bağlı olarak değişir.

Kripto Para Cüzdan Türleri

Kripto para cüzdanları, varlıkların nasıl saklandığına bağlı olarak iki ana gruba ayrılabilir:

  • Sıcak (çevrim içi) cüzdanlar;
  • Soğuk (çevrim dışı) cüzdanlar.

Bu iki grup, daha sonra birkaç kripto cüzdan türüne ayrılır. Ancak her şeyi sırayla inceleyelim.

Çevrim içi Kripto Para Cüzdanı

Çevrim içi kripto cüzdanları, “sıcak” cüzdanlar olarak da bilinir ve internete bağlıdır ve bir web tarayıcısı veya mobil/masaüstü uygulaması aracılığıyla erişilebilir. Coin’lerinize erişmek için bir internet bağlantısına ihtiyacınız vardır. Bu tür kişisel cüzdanlar genellikle kripto para borsaları veya üçüncü taraf sağlayıcılar tarafından kullanılır.

En popüler “sıcak” cüzdanlardan bazıları şunlardır:

  • MetaMask — ConsenSys’in en popüler kripto cüzdanı olarak konumlanmıştır. MetaMask, Ethereum ağı veya EVM uyumlu blok zincirlerinde çıkarılan kripto para birimlerini ve NFT’leri saklamayı, transfer etmeyi ve dönüştürmeyi destekler. Cüzdan, merkeziyetsiz uygulamalar (dApps), merkeziyetsiz finans (DeFi) ve Ethereum ağında işlem yapmak için kullanılır;
  • MEW (MyEtherWallet) — Ethereum Classic (ETC), BNB Zinciri (BNB) ve Polygon (MATIC) gibi Ethereum-uyumlu diğer ağları destekleyen çok zincirli bir cüzdan olarak kullanıcıların Ethereum mainnet dışındaki varlıklarını yönetmelerine olanak tanır. MEW, kullanıcıların web arayüzünden dijital varlıkları saklamalarına, yönetmelerine ve göndermelerine izin verir;
  • Electrum — Bitcoin için bir masaüstü kripto cüzdanı olarak kullanıcıların Bitcoin fonlarını saklamalarına ve yönetmelerine, cüzdan yedekleri oluşturmalarına ve soğuk depolamayı kullanmalarına olanak tanır;
  • Exodus — 260’tan fazla kripto para birimini destekleyen, kullanıcı dostu bir arayüz sunan, yerleşik kripto para birimi değişim özelliği ve soğuk depolama kullanma imkânı sunan bir masaüstü cüzdanı;
  • Trust Wallet — Bitcoin, Ethereum, Tron, Ripple dâhil 65 blok zincirini ve 4.5 milyondan fazla kripto para ve NFT’yi destekleyen çok zincirli bir cüzdandır.

Sıcak cüzdanlar üç ana türe ayrılabilir:

  • Masaüstü cüzdanlar;
  • Mobil cüzdanlar;
  • Web cüzdanları.

Her bir cüzdan türünü daha yakından inceleyelim.

Masaüstü Cüzdanlar

Masaüstü cüzdanları, bir bilgisayara indirilen ve kurulan yazılımlardır ve kullanıcıların kripto paralarını saklamalarına ve yönetmelerine olanak tanır. İşlevselliklerine ve yeteneklerine bağlı olarak çeşitli masaüstü cüzdan türleri mevcuttur. İşte en popülerlerinden bazıları:

  • Tam düğüm cüzdanlar — Bu cüzdanlar, kullanıcının bilgisayarında blok zincirinin tam bir kopyasını indirir ve tutar. En yüksek güvenlik ve gizlilik seviyesini sunarlar ancak çok fazla depolama alanı ve işlem gücü gerektirirler;
  • Basit cüzdanlar — Basitleştirilmiş Ödeme Doğrulama (SPV) cüzdanları tüm blok zincirini indirmez. Bunun yerine, işlemleri doğrulamak için güvenilir bir düğüm kullanırlar. Tam düğüm cüzdanlardan daha hızlı ve hafiftirler ancak güvenlik ve gizlilikten ödün verirler;
  • Çoklu kripto cüzdanlar — Birden fazla kripto para birimini destekleyen ve kullanıcıların tek bir uygulama üzerinden yönetmelerine olanak tanıyan cüzdanlardır;
  • Web cüzdanları — Bu cüzdanlar bir web tarayıcısı aracılığıyla erişilebilir ve genellikle üçüncü bir taraf tarafından barındırılır. Kullanışlıdırlar ancak diğer cüzdan türlerine göre daha az güvenlidirler;
  • Hibrit masaüstü/mobil cüzdanlar — Masaüstü ve mobil cihazlarda çalışacak şekilde tasarlanmıştır ve kullanıcıların internet bağlantısı olan her yerden fonlarına erişmelerine olanak tanır.

Mobil Cüzdanlar

Mobil cüzdanlar, akıllı telefon veya tablet üzerinde indirilebilen ve kurulan uygulamalardır ve kullanıcıların hareket halindeyken kripto paralarını yönetmelerine olanak tanır. İki ana mobil cüzdan türü vardır:

  • Yerel mobil cüzdanlar — Belirli bir mobil işletim sistemi için özel olarak tasarlanmış cüzdanlardır, örneğin iOS veya Android. Genellikle App Store veya Google Play’den indirilebilir ve mobil cihazlar için optimize edilmiştir;
  • Hibrit mobil cüzdanlar — Masaüstü ve mobil cihazlar gibi birden fazla platformda çalışacak şekilde tasarlanmıştır. Genellikle farklı işletim sistemleri için derlenebilen tek bir kod seti kullanırlar ve farklı cihazlarda tutarlı bir kullanıcı deneyimi sunarlar.

Web Cüzdanlar

Web cüzdanlara bir web tarayıcısı aracılığıyla erişilebilir ve genellikle kripto para borsaları veya üçüncü taraf cüzdan sağlayıcıları tarafından sunulurlar. İşte bu tür kripto cüzdanlarına birkaç örnek:

  • Sahiplik cüzdanları — Üçüncü taraf hizmet sağlayıcılarının sunucularında bulunan ve kullanıcıların bir web arayüzü aracılığıyla fonlarına erişmelerine olanak tanıyan cüzdanlardır. Kullanıcılar, özel anahtarlarını kontrol edemezler ve cüzdanın güvenliği sağlayıcıya bağlıdır;
  • Hibrit cüzdanlar — Web ve masaüstü/mobil cüzdanların kabiliyetlerini birleştirirler. Kullanıcıların fonlarına birden fazla cihazdan erişmesine izin verir ve özel anahtarlar kullanıcının cihazında saklanabilir;
  • Multisig (çok imzalı) cüzdanlar — İşlemleri yetkilendirmek için birden fazla tarafın imzasını gerektirir. Birden fazla tarafın onayını gerektiren işlemler için işletmeler ve organizasyonlar için kullanışlıdırlar;
  • Merkeziyetsiz web cüzdanları — Merkeziyetsiz uygulamalarda (dApps) çalışır ve kullanıcıların özel anahtarlarını kontrol etmelerine olanak tanır. Sahiplik cüzdanlarına göre daha yüksek güvenlik ve gizlilik sağlarlar ancak kullanıcı arayüzü diğer web cüzdanlarına göre daha kullanışlı olmayabilir.
Alakalı makale:
Blockchain uygulamalarında yetkilendirme için Web3 cüzdanları

Alakalı makale:

Blockchain uygulamalarında yetkilendirme için Web3 cüzdanları
Makaleyi okuyun

Çevrim Dışı Kripto Cüzdanları

Bu cüzdanlar, fonlarınıza erişmek için bir ağ bağlantısı gerektirmez. Bu nedenle, genellikle soğuk cüzdanlar (soğuk/çevrim dışı cüzdanlar) olarak adlandırılırlar. Bunun nedeni, hack saldırılarına karşı daha az savunmasız olmalarıdır. Ancak, sıcak cüzdanlar bu tür cüzdanlara göre daha ucuzdur.

En popüler soğuk cüzdanlardan bazıları şunlardır:

  • Ledger Nano S Plus — Kripto paralarınızı ve NFT’lerinizi korumak ile DeFi ve Web3 dünyasına sorunsuz bir şekilde erişmek için gerekli bir cihaz. Ledger Nano S gibi, Nano S Plus da USB kablo üzerinden masaüstü bilgisayarlar ve Android mobil cihazlarla uyumludur;
  • Ledger Nano X — Bitcoin, Ethereum, XRP ve birçok diğerini içeren 5500’den fazla coin ve tokenin güvenli yönetimini sağlar. Cüzdanın mobil cihazlarla kablosuz bağlantısı vardır;
  • Trezor Model T — Büyük bir dokunmatik ekranı ve 1000’den fazla kripto parayı destekleyen kullanımı en kolay cüzdan cihazı;
  • SecuX V20 — Büyük renkli ekranı ve Bluetooth bağlantısı ile 1000’den fazla kripto parayı saklamak için bir cihaz;
  • KeepKey — 40’tan fazla para birimi ve tokeni destekler ve yeni başlayanlar için en iyi seçeneklerden biri olarak kabul edilir.

Soğuk cüzdanlar şu şekillerde olabilir:

  • Donanım cüzdanlar;
  • Kağıt cüzdanlar;
  • Beyin cüzdanları.

Donanım Cüzdanları

Kripto para donanım cüzdanları, kripto paralarınızı çevrim dışı ve güvenli bir şekilde saklayan fiziksel cihazlardır. Bu cihazlar genellikle yalnızca bir işlem yapmanız gerektiğinde bir bilgisayara veya mobil cihaza bağlanır.

Kripto donanım cüzdanlarının birkaç türü vardır:

  • Kripto USB cüzdan. Bu cüzdanlar, bir USB portu aracılığıyla bilgisayarınıza veya başka bir cihaza bağlanır. Genellikle işlemleri onaylamak için küçük bir ekran ve düğmelere sahiptir;
  • Kablosuz cüzdanlar. Bu cüzdanlar, Bluetooth veya NFC aracılığıyla diğer cihazlara bağlanır. Genellikle daha büyük ekranlara ve ek özelliklere sahiptirler;
  • Akıllı telefon cüzdanları. Bunlar, kripto paralarınızı kontrol etmenizi sağlayan akıllı telefonunuza yüklenen yazılım uygulamalarıdır. Genellikle farklı kripto paraları destekler ve parmak izi veya yüz tanıma gibi ek güvenlik özelliklerine sahip olabilirler.

Kağıt Cüzdanlar

Kripto para kağıt cüzdanları, bir özel anahtar içeren ve kripto parayı çevrim dışı olarak saklamak için kullanılan fiziksel belgelerdir. Donanım veya yazılım cüzdanları için bir yedek olarak kullanılabilirler. Bir yandan, çevrim dışı olarak oluşturulurlar ve internete bağlı olmadıkları için en yüksek güvenlik seviyesini sağlarlar. Ancak, diğer yandan, fiziksel hasara veya kayba karşı çok savunmasız olabilirler. Bu nedenle, fonlarınızı böyle bir cüzdanda saklamayı planlıyorsanız, güvenliğini sağlamalısınız.

Beyin Cüzdanları

Beyin cüzdanları bir cüzdan türü değil, varlık saklama yöntemidir. En az güvenilir olanıdırlar, çünkü fiziksel bir belge saklamak yerine bir parola hatırlamaya dayanırlar.

Gözetimli ve Gözetimsiz Cüzdanlar

Başka bir sınıflandırma kullanarak, kripto para cüzdanları özel anahtarlarınızı nasıl kontrol ettiğinize bağlı olarak Gözetimli ve Gözetimsiz cüzdanlara ayrılabilir.

Sıcak Cüzdanlar

  • Gözetimli sıcak cüzdan — Bir üçüncü taraf sağlayıcı, örneğin bir borsa, özel anahtarlarınızı sizin için yönetir. Özel anahtarlarınız üzerinde doğrudan kontrolünüz yoktur ve sağlayıcı, fonlarınızı korumaktan sorumludur.
  • Gözetimsiz sıcak cüzdanlar — Yazılım veya bir uygulama kullanarak özel anahtarlarınızı yönetmenize olanak tanır. Ancak, varlıklarınız üzerinde tam kontrol sahibisiniz ve özel anahtarlarınızı korumaktan sorumlusunuz.

Soğuk Cüzdanlar

  • Gözetimli soğuk cüzdanlar — Sağlayıcı özel anahtarlarınızı yönetir, ancak kripto para cüzdanı maksimum güvenlik sağlamak için çevrim dışı tutulur.
  • Gözetimsiz soğuk cüzdanlar — Donanım cihazı veya kağıt cüzdan kripto kullanarak özel anahtarlarınızı yönetmenize olanak tanır. Fonlarınız üzerinde tam kontrol sahibi olursunuz ve özel anahtarlarınız maksimum güvenlik sağlamak için çevrim dışı olarak saklanır.

Gözetimli cüzdanların, özel anahtarlarını yönetme sorumluluğuyla uğraşmak istemeyen yeni başlayanlar veya kullanıcılar için daha uygun olabileceği unutulmamalıdır. Genellikle gözetimsiz cüzdanlardan daha az güvenli kabul edilseler de, sağlayıcı bir hack saldırısının hedefi olabilir. Gözetimsiz cüzdanlar, fonlarınız üzerinde tam kontrol sağlar ancak daha fazla sorumluluk ve teknik bilgi gerektirir.

Kripto Para Cüzdanı Nasıl Seçilir?

En iyi kripto cüzdanı seçiminizden önce, bu listedeki birkaç önemli faktör göz önünde bulundurulmalıdır.

  • Güvenlik

Kripto para cüzdanı seçerken en önemli faktör güvenliktir. En güvenli kripto cüzdanı, siber saldırılardan ve hırsızlıktan korunmalıdır. Varlıklarınızı aktif olarak kullanmayı planlamıyorsanız, soğuk bir cüzdan en iyi saklama seçeneğidir.

  • Maliyet

Kripto para cüzdanının maliyeti de çoğu kullanıcı için önemli bir faktördür. Soğuk cüzdanlar genellikle düşük ücretli sıcak cüzdanlardan daha pahalıdır, ancak piyasadaki fiyat-kalite oranını analiz etmek her zaman önemlidir.

  • Uyumluluk

İhtiyacınız olan kripto paraları destekleyen bir kripto para cüzdanı seçmek önemlidir. Belirli bir kripto para birimi için oluşturulmuş bir cüzdan, birçok kripto para birimiyle uyumlu olabilir.

  • Kullanım Kolaylığı

Kripto para cüzdanı hafif ve kullanımı kolay olmalıdır. Ayrıca, ana arayüz sezgisel olmalı ve işlevsellik kolayca erişilebilir olmalıdır.

  • Destek

Kullanıcı desteği de bir kripto para cüzdanı seçerken önemli bir faktördür. En iyi kripto cüzdanı, kullanıcıların sorunlarını çözmek için hızlı ve etkili destek sağlar.

  • Cüzdan Türü

Her cüzdan türünün kendine özgü avantajları ve dezavantajları vardır ve en önemlisi, hangi amaçla kullanılacağıdır. Örneğin, sık sık kripto para işlemi yapmayı planlıyorsanız, sıcak bir cüzdan kripto para seçerdiniz.

S.S.S.

Kripto para cüzdanı, kullanıcıların kripto paraları saklamalarına, yönetmelerine ve gönderip almalarına olanak tanıyan bir yazılım programı veya donanım cihazıdır. Ayrıca, kullanıcıların dijital varlıklarına erişmelerini ve yönetmelerini sağlayan özel anahtarları saklar.

Kripto para cüzdanları, kullanıcıların dijital varlıklarına erişmelerini sağlayan benzersiz bir kod olan özel bir anahtar oluşturup saklarlar. Bu cüzdanlar ayrıca fon almak için kullanılan bir genel anahtar da oluşturur. Bir kullanıcı kripto para gönderdiğinde, cüzdanlar bu işlemi özel anahtarla imzalar ve ardından doğrulama için ağa yayınlar.

Soğuk cüzdan, bir donanım cüzdanı olan, kripto parayı çevrim dışı olarak saklayan, siber saldırılara karşı daha az savunmasız hale getiren fiziksel bir cihazdır. İnternete bağlı olmadığı için çevrim içi cüzdanlardan daha güvenli bir saklama seçeneği olarak kabul edilir.

Kripto cüzdanı güvence altına almak için güçlü bir şifre kullanın, iki faktörlü kimlik doğrulamayı etkinleştirin ve cüzdanınızı yedekleyin. Ayrıca, özel anahtarınızı kimseyle paylaşmaktan kaçınmalı ve donanım cüzdanınızı güvende tutmalısınız.

Kripto parayı bir cüzdanda saklayarak fonlarınız üzerinde tam kontrol sahibi olursunuz. Üçüncü taraflara güvenmeden kripto para gönderip alabilirsiniz. Ayrıca, ihtiyaçlarınıza ve tercihlerine uygun bir cüzdan; örneğin, sık işlemler için sıcak bir cüzdan veya uzun vadeli saklama için soğuk bir cüzdan seçebilirsiniz.

Kullanıcının sahip olabileceği cüzdan sayısında bir sınır yoktur. Farklı kripto paraları yönetmek ve özel anahtarlarınız üzerinde kontrol sağlamak için ihtiyacınız kadar çok cüzdan oluşturabilirsiniz. Ancak, daha fazla cüzdanınız olması, onları yönetmeyi zorlaştırabilir ve erişimlerini kaybetme riskini artırabilir.

Kripto para cüzdanınızı kaybederseniz, varlıklarınıza erişimi kaybetme riskiyle karşı karşıya kalırsınız. Bunun nedeni, cüzdanın kripto paraya erişmek ve yönetmek için gerekli olan özel anahtarları saklamasıdır. Özel anahtarlar olmadan kripto para gönderemezsiniz ve fonlarınız fiilen kilitli kalır.

Kaybolan bir kripto para cüzdanını kurtarma ve fonlarınıza yeniden erişme süreci, kripto para cüzdanı nasıl açılır veya türü nedir gibi sorulara bağlı olarak değişecektir. Örneğin, bir kripto donanım cüzdanınız varsa, cüzdanı gizli cümlenizi kullanarak geri yükleyebilir ve fonlarınızı kurtarabilirsiniz. Ancak, bir yazılım cüzdanı veya web cüzdanı kullanıyorsanız, cüzdan sağlayıcısının müşteri destek hizmetinden yardım almanız gerekebilir. Tabii özel anahtarlarınızı kaybederseniz ve bir yedek veya kurtarma seçeneğiniz yoksa, fonlarınızın geri alınması muhtemelen mümkün olmayacaktır.