Kriptoda Spread ve Slipaj Nedir?

WhiteBIT TR
Yayınlanma tarihi 14 Aralık 2023
2014
Kriptoda Spread ve Slipaj Nedir?

Kripto para ticareti yapan tüccarlar için spread (alış ve satış farkı) ve slipaj kavramlarını anlamak hayati önem taşımaktadır. Hem spread hem de slipaj, piyasa likiditesi ve belirli kripto paralarla ilişkilendirilen kavramlardır. Bu durumlar, tüccarların istedikleri fiyatlardan işlem yapmalarını engelleyebilir veya hatta kayıplara yol açabilir. Bu makalede, her iki kavramı ve bunlarla ilişkili riskleri nasıl azaltacağımızı inceleyeceğiz.

Slipaj vs Spread

Kripto para ticaretinde, spread bir varlığın alış (bid) ve satış (ask) fiyatları arasındaki farktır. Bitcoin gibi likit varlıklar genellikle daha küçük bir spreade sahiptir, bu da piyasa emirlerinin uygulanması için daha iyi bir fiyat anlamına gelir. Veya tam tersine, daha az likit varlıklar daha geniş spreadlere sahiptir, bu da büyük emirlerin daha büyük fiyat dalgalanmalara yol açmasına neden olur.

Slipaj, bir ticaretin beklenen ve gerçekleşen fiyatı arasındaki farklılıktır ve sıklıkla değişken veya düşük likiditeli piyasalarda karşılaşılır. Pozitif veya negatif bir durum olabilir ve ticaretin maliyeti ile sonuçlarını etkiler. Hem spread hem de slipaj, özellikle değişken ve çeşitli likiditelere sahip kripto para piyasalarındaki piyasa dinamiklerini anlama konusunda kritik öneme sahiptir. Bu makalede, çoğunlukla kripto slipajı hakkında konuşacağız.

Ticarette Slipaj Nedir

Ticarette, slipaj bir ticaretin beklenen fiyatı ile gerçekte icra edildiği fiyat arasındaki farka işaret eder. Bu, genellikle volatil veya düşük likiditeli piyasalarda gerçekleşir. Bir tüccar, özellikle büyük bir piyasa emri verdiğinde, mevcut likidite beklenen fiyatta emri doldurmaya yeterli olmayabilir. Sonuç olarak, işlem beklenenden farklı bir fiyatta gerçekleştirilir, bu fiyat beklenenden daha yüksek veya daha düşük olabilir. Slipaj, piyasanın doğasında var olan volatilite ve farklı varlıklar arasında değişen likidite seviyeleri nedeniyle kripto para ticaretinde yaygın bir olaydır.

Kripto Ticaretinde Slipaj Nedir?

Kripto paralarda bir ticaretin beklenen fiyatı ile sipariş gerçekleştirildiği zaman arasında bir fiyat farklılığı olduğunda slipaj gerçekleşmiş demektir. Slipaj, genellikle volatil veya düşük likiditeli piyasalarda olur.

Kripto para piyasaları çevresinde ticaret yaparken karşılaşılan büyük slipaj oranları, genellikle düşük likiditeli çiftlere sahip, merkeziyetsiz borsalarda yaşanır. Slipaj nedeniyle, tecrübesiz bir tüccar büyük bir alım satımını negatif bir seviyede gerçekleştirebilir ve işlem değerinin tamamını kaybedebilir.

Slipaj Türleri

Al ve sat yaparken slipaj, doğası ve etkisine bağlı olarak farklı türlere ayrılabilir:

  1. Pozitif Slipaj: Bu, bir ticaretin başlangıçta beklenenden daha iyi bir fiyatta gerçekleştiği durumlardır. Örnek olarak, bir varlığı sipariş seviyesinden daha düşük bir fiyata almak veya daha yüksek bir fiyata satmak, tüccarlar için avantaj sağlar.
  2. Negatif Slipaj: En yaygın slipaj türüdür. Burada gerçekleşen fiyat beklenenden daha kötüdür. Örnek olarak, istenen emir fiyatından daha yüksek bir fiyata almak veya daha düşük bir fiyata satmak tüccarlar için dezavantajdır.
  3. Likiditeye Bağlı Slipaj: Düşük likiditeli piyasalarda meydana gelir, burada istenen fiyat seviyesinde yeterli emrin olmaması emirlerin farklı fiyatlarda doldurulmasına yol açar.
  4. Volatiliteye Bağlı Slipaj: Yüksek piyasa volatilitesi nedeniyle gerçekleşir, burada tüccarların aktivitesi likidite eksikliğine ve böylece beklenen ile gerçekleşen fiyatlar arasındaki farklılığa yol açar.
  5. Her slipaj türü; piyasa volatilitesi, likidite, emir büyüklüğü ve işlem gerçekleşme hızı gibi faktörlerden etkilenir; bunlar özellikle kripto para piyasasında son derece önemli konulardır​​​​​​​​.

Slipaja Örnek

Kripto para ticareti kapsamında slipaj, şu şekilde gösterilebilir: Diyelim ki bir tüccar, Bitcoin’in fiyatı 30 000$’a ulaştığında bir piyasa emri ile Bitcoin satın almak istiyor. Ancak, kripto para piyasasının yüksek volatilitesi ve belki de o an için düşük likiditesi nedeniyle, emir tam olarak 30 000$’da tamamlanamayabilir. Bunun yerine, tüm emir tamamlanana kadar emir daha yüksek fiyatlarda 30 050$, 30 100$ ve daha yüksek şekilde tamamlanmaya başlar. Sonuç olarak, emrin doldurulduğu ortalama fiyat, beklenen 30 000$’dan daha yüksek olmuş olur, ve diyelim ki bu sayı 30 075$’a ulaşır. Bu durumda, beklenen ve gerçekleşen tamamlanma fiyatı arasındaki fark, negatif slipajı temsil eder, burada tüccarın aslında istediğinden fazla ödeyerek Bitcoin başına daha yüksek bir fiyat ödemek zorunda kalması anlamına gelir.

Slipajı Azaltma Stratejilerini Açıklıyoruz

Alım satımda slipajdan kaçınma stratejilerini listeleyelim:

  1. Limit Emirleri: Piyasa emirleri yerine Limit emirleri vermek, alış veya satış için istediğiniz maksimum veya minimum fiyatı belirtmenize olanak tanır, bu da istenmeyen tamamlanma fiyatları riskini azaltır.
  2. Piyasa Koşullarını İzleme: Slipaj, piyasa volatilitesi sırasında daha fazladır, fakat doğrudan likit varlıklarda al ve sat yapmak slipajı hafifletebilir.
  3. Otomatik Sistemler: Slipajın minimal olduğu durumlarda Limit emirleri ve piyasa emirlerini kullanarak değişen piyasa koşullarına otomatik olarak ayarlanan ticaret sistemlerini kullanmak, emirlerin tamamlanması sırasında slipajı en aza indirmeye yardımcı olabilir.
  4. Güvenilir Borsa: Daha yüksek likiditeye ve daha iyi altyapıya sahip borsalarda al ve sat yapmak, slipaj ihtimalini azaltabilir.

Bu stratejiler, slipaj risklerini indirgeyebilmek için planlama, piyasa analizi ve doğru ticaret platformunu seçmenin önemini vurgulamaktadır. Bunlarsız ticaret yapmak daha riskli olabilir.

Diğer Para Birimlerindeki Slipaj

Kripto para ticaretinde slipaj, likidite ve piyasa volatilitesi farklılıkları nedeniyle farklı kripto paralar arasında değişiklik gösterir. Bitcoin ve Ethereum gibi popüler kripto paralar, daha yüksek ticaret hacimleri ve likiditeye sahip oldukları için, daha az popüler veya daha yeni kripto paralara göre genellikle daha az slipaj yaşarlar. Bu, daha likit piyasaların büyük emirleri büyük fiyat değişiklikleri olmadan daha iyi absorbe edebilmesinden kaynaklanır. Aksine, daha düşük likiditeye sahip kripto paraların emir defterlerinin fiyatı büyük çapta etkilemeden büyük emirleri idare edecek kadar derin olmaması nedeniyle daha fazla slipaj yaşarlar. Bu nedenle, slipaj oran ve ihtimali doğrudan söz konusu kripto paranın piyasa özellikleriyle doğrudan ilişkilidir​​​​​​​​.

Alakalı makale:
What is an order? Trading order types on the exchange

Alakalı makale:

What is an order? Trading order types on the exchange
Makaleyi okuyun

Slipaj Nasıl Hesaplanır

Ticarette slipajı hesaplama için, bir ticaretin beklenen fiyatı ile gerçekleşen tamamlanma fiyatı arasındaki farkı belirleyin. Bu, bir ticareti gerçekleştirmeyi planladığınız fiyatı (örnek olarak bir piyasa alış veya satış emri gibi) ile emrin aslında tamamlandığı fiyatı karşılaştırmayı içerir. Örnek olarak, bir kripto para birimini 100$’a satın almayı planladıysanız ancak emir 102$’da gerçekleştiyse, slipajı 2$’dır. Bu, slipajın etkisini daha net anlamak için beklenen fiyata oranla yüzde olarak ifade edilebilir.

%2 Slipaj Nedir

Ticarette %2’lik bir slipaj, bir ticaretin tamamlanma fiyatının istenen veya beklenen fiyattan %2 farklı olduğu anlamına gelir. Örnek olarak, bir tüccar bir kripto para birimini 100$’a satın almayı hedefliyorsa ancak piyasa koşulları nedeniyle emir 102$’da gerçekleşirse, bu %2’lik bir slipajı temsil eder. Bu, beklenen fiyata göre %2’lik bir artışı gösterir ve ticaretin yapıldığı sırada piyasanın volatilitesini veya likidite sorunlarını yansıtır. Özellikle bu yüzdede slipaj, ticaretin maliyeti ve sonucu üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir​​​​​​​.

Pozitif Slipaj

Slipaj, ticaretinizin fiyatının her zaman olandan daha kötü olduğu anlamına gelmez. Eğer alım emri verirken fiyat düşerse veya satış emri verirken fiyat yükselirse, pozitif slipaj gerçekleşebilir. Bu durumla pek sık karşılanılmasa da, yüksek değişkenliği olan bazı piyasalarda pozitif slipaj gerçekleşebilir.

Slipaj Toleransı Nedir?

Slipaj toleransı, tüccarların gerçekleştirmek istedikleri ticaret için kabul edebilecekleri maksimum slipaj yüzdesini belirtmek için kullandıkları bir ayarlardır. Bu araç, kripto gibi volatil pazarlarda özellikle faydalıdır. Slipaj toleransı belirleyerek, bir tüccar rahat olduğu potansiyel fiyat varyasyonunu kontrol edebilir ve ticaretlerin beklenen seviyeden çok uzak fiyatlarda gerçekleşmemesini sağlayabilir. Örnek olarak, %1’lik bir slipaj toleransı belirlemek, alım satımın istenen fiyatta en fazla %1 kayma ile gerçekleşeceği anlamına gelir, böylece istenmeyen fiyat hareketlerinde risk yönetimi yapılabilir.

Para Spreadi Nedir?

Ticarette spread, bir varlığın alış ve satış (bid ve ask) fiyatları arasındaki farka işaret eder ve bir ticareti gerçekleştirmenin maliyetini simgeler. Ayrıca piyasa spreadi olarak da adlandırılır. Piyasadaki spread, bir alıcının ödemeye istekli olduğu en yüksek fiyatı (bid) ve bir satıcının kabul etmeye istekli olduğu en düşük fiyatı (ask) temsil eder. Bu spread, likiditeyi ve bir ticaretin potansiyel kârını veya zararını etkileyen finansal piyasalarda, kripto para birimleri de dâhil olmak üzere, kritik bir faktördür. Daha dar spreadler daha yüksek likiditeyi ve daha düşük ticaret maliyetlerini gösterir, bu da tüccarların piyasa fiyatını önemli ölçüde etkilemeden varlıkları alıp satmalarını kolaylaştırır. Bu spread türü ayrıca nakit spread veya fiyatlandırma spreadi olarak da adlandırılabilir​​​​​​​​.

Finansal Spread Nedir: Finansta Spreadi Anlamak

Tüm spread türleri, finansal analiz ve karar verme için kritik metrikler olarak hizmet eder. Ticarette spreadleri anlamak, bir varlığın alış ve satış (bid ve ask) fiyatları arasındaki farkı tanımakla ilgilidir. “Bid” fiyatı, bir alıcının ödemeye istekli olduğu en yüksek fiyatken, “Ask” fiyatı bir satıcının kabul edeceği en düşük fiyattır. Spread, bu iki fiyat arasındaki farktır. Kripto para piyasalarında, spread, varlığın likiditesine bağlı olarak önemli ölçüde değişebilir. Yüksek likiditeli varlıklar, örnek olarak Bitcoin, genellikle daha dar spreadlere sahiptir, bu da ticaret maliyetlerinin daha düşük olduğu ve ticaretler sırasında varlığın fiyatı üzerinde daha az etki yarattığı anlamına gelir. Buna karşın, daha düşük likiditeli varlıklar en geniş spreadlere sahiptir, bu da daha yüksek ticaret maliyetleri ve özellikle büyük emirler gerçekleştirildiğinde daha büyük fiyat dalgalanmalarına yol açar.

Spread Riskleri

Daha az likit varlıklarda bulunan daha geniş bir spread, Piyasa emirleri kullanılarak işlemlere girip çıkarken daha büyük maliyetlere yol açabileceği için daha yüksek bir risk taşır. Bu, spreadin hızla dalgalanabileceği ve ticaretin karlılığını etkileyebileceği volatil piyasalarda özellikle önemlidir. Tüccarlar, spread risklerine karşı dikkatli olmalıdır, çünkü bu riskler, özellikle büyük emirler veya daha az popüler kripto para birimleri ile işlem yaparken, ticaretin maliyetini ve kâr-zarar potansiyelini önemli ölçüde etkileyebilir.

Alış ve Satış Spreadi Nedir? Kısaca Tanımlayalım

Alış ve satış spreadi nasıl okunur? Önce emir defterine bakılmalıdır. Bid (alış) fiyatı solda listelenir ve alıcıların ödemek istediği en yüksek fiyatı gösterir. Ask (satış) fiyatı ise sağdadır ve satıcıların kabul edeceği en düşük fiyatı gösterir. Bu ikisi arasındaki farka ise spread denir.

Alış ve satış farkından kâr etmek, genellikle piyasa yapıcıları veya alış fiyatından alıp satış fiyatından satan ve spread farkından kazanç sağlayan tüccarlar tarafından kullanılan bir stratejidir. Bu, önemli piyasa bilgisi ve bu küçük fiyat farklarından yararlanmak için işlemleri hızlı bir şekilde gerçekleştirme yeteneği gerektirir.

Ticarette spread yapmak, genellikle opsiyon ve vadeli işlem piyasalarında kullanılan spread ticaret stratejilerine katılmak anlamına gelir. Bu, aralarındaki fiyat farkından kâr etmek için ilgili menkul kıymetlerde eş zamanlı pozisyonlar almayı içerir. Kripto para alım yaparken bu olay, bir kripto para biriminin daha ucuz olduğu bir borsada satın alıp, daha yüksek fiyatlandırıldığı başka bir borsada satmak anlamına gelebilir ve bu, spread yapmanın yoludur.

Likiditeyi Ölçmek: Bazı Terimler

Finansal piyasalarda likiditeyi ölçmede kullanılan bazı yaygın terimler şunlardır:

  1. Alış ve Satış Farkı: Alıcıların ödemeye istekli olduğu en yüksek fiyat (alış/bid) ile satıcıların kabul etmeye hazır olduğu en düşük fiyat (satış/ask) arasındaki farkı gösterir. Daha küçük bir spread, daha yüksek likidite anlamına gelir.
  2. Piyasa Derinliği: Piyasanın, varlığın fiyatını önemli ölçüde etkilemeden büyük emirleri tamamlayabilme kapasitesine işaret eder.
  3. İşlem Hacmi: Belirli bir varlık için verilen bir dönemde işlem gören toplam hisse senedi veya sözleşme sayısıdır. Daha yüksek hacimler genellikle daha yüksek likidite demektir.
  4. Emir Defteri: Piyasada bulunan al ve sat emirlerinin bir listesi olup, potansiyel piyasa hareketi ve likidite hakkında fikir verebilir.
  5. Slipaj: Bir ticaretin beklenen fiyatı ile gerçekleşen fiyatı arasındaki farkı gösterir, sıklıkla likidite seviyeleri tarafından etkilenir.

Likidite Tüccarları ve Borsaları Nasıl Etkiler?

Likidite, hem tüccarlar hem de borsalar için büyük önem taşır. Tüccarlar için yüksek likidite, piyasanın büyük emirleri önemli fiyat değişiklikleri olmadan absorbe edebilmesi anlamına gelir; bu da istenen fiyatlarda işlemlerin daha kolay gerçekleştirilmesini sağlar. Bu durum, daha dar alış ve satış farkları ile azalan slipaj nedeniyle daha düşük maliyetlerle sonuçlanır. Aksine, düşük likidite, daha geniş spreadler ve daha yüksek slipaj ile sonuçlanabilir, ticaretin maliyetini ve riskini artırabilir. Borsaların yüksek likiditesi olması daha fazla tüccar çeker, itibarlarını artırır ve potansiyel olarak işlem gelirlerini artırabilir. Öte yandan, düşük likidite, tüccarları caydırabilir, işlem hacimlerinin azalmasına ve borsanın kârlılığı ile piyasa varlığı üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir​​​​​​​​.

Piyasa Yapıcılar ile Alış ve Satış Spreadi

Kripto para birimleri de dâhil olmak üzere finansal piyasalarda alış ve satış farkını etkilemede hayati bir rol oynayan piyasa yapıcılar, sürekli olarak varlıkları alıp satarak likidite sağlayan kurumlar veya bireylerdir, ve böylece diğer piyasa katılımcıları için daha sorunsuz işlemleri kolaylaştırırlar. Piyasa yapıcılar, bir varlık için hem alış (bid) hem de satış (ask) fiyatı teklif ederler ve amaçları ise alış ve satış farkından nasıl kâr edileceğidir. Piyasa yapıcıların sektörde bulunması sayesinde alış ve satış farkı daraltılabilir ve piyasa daha likit hâle gelir. Bu, özellikle daha az likit piyasalar veya varlıklar için önemlidir. Piyasa yapıcılar böylece aradaki farkı azaltmaya yardımcı olur, diğer katılımcılar için daha etkili fiyat keşfi ve işlemlerin tamamlanabilmesini sağlar​​lar.

Derinlik Grafikleri ile Alış ve Satış Spreadi

Derinlik grafikleri, bir piyasada emir defterini görsel olarak temsil ederler ve farklı fiyat seviyelerinde bir varlık için teklif edilen veya istenen tutarları gösterirler. Derinlik grafiğinde, alış fiyatları genellikle sol tarafta ve satış fiyatları sağ tarafta gösterilir. En yüksek alış ile en düşük satış arasındaki fark, alış ve satış farkını temsil eder. Derinlik grafiğindeki daha dar fark ise, daha küçük spread olduğunu gösterir, bu da daha yüksek likiditeyi işaret eder. Tersine, daha geniş bir fark, daha büyük bir spread ve daha düşük likidite demektir. Bunların tamamı tüccarlara çeşitli fiyat noktalarında piyasa derinliği ve likidite hakkında içgörüler sağlar​​​​​​​​.

Alış ve Satış Spread Yüzdesi Anlam Açıklaması

Alış ve satış farkı yüzdesi, kripto para birimleri de dâhil olmak üzere finansal piyasalarda, spread’in varlığın fiyatına göre büyüklüğünü temsil eden kilit bir metriktir. Bu, satış (ask) fiyatı ile alış (bid) fiyatı arasındaki farkı ele alarak, bu iki değerin ortadan bölünmesi ve ardından yüzde elde etmek için 100 ile çarpılmasıyla hesaplanır. Bu yüzdelik oran, tüccarların bir ticaret gerçekleştirdiğinde karşılaştığı maliyetin bariz olarak görülmesini sağlar. Daha düşük bir alış ve satış farkı yüzdesi, fiyat farklarının daha sıkı olduğu daha likit bir piyasayı ima eder, bu da tüccarlar için faydalıdır, oysa daha yüksek bir yüzde daha az likidite ve ticaret için potansiyel olarak daha yüksek maliyetler anlamına gelir​​​​​​​​.

S.S.S.

Alım satımlarda bir varlığın alış (bid) ve satış (ask) fiyatları arasındaki farktır. Ticaretin maliyetini yansıtır ve varlığın likiditesi tarafından etkilenir; dar spreadler daha yüksek likiditeyi gösterir​​​​​​​​.

Ticarette slipaj, bir ticaretin beklenen fiyatı ile gerçekleşen tamamlanma fiyatı arasındaki fark olduğunda meydana gelir, sıklıkla piyasa volatilitesi veya düşük likidite nedeniyle olur​​​​​​.

Alış-satış farkını hesaplama için, alış fiyatını (bir alıcının ödemek istediği en yüksek fiyat) satış fiyatından (bir satıcının kabul etmek istediği en düşük fiyat) çıkarın. Bu fark, spreadi temsil eder. Ayrıca, daha geniş bir piyasa perspektifi için ortalama fiyatın bir yüzdesi olarak da ifade edilebilir.

Hem kripto hem de hisse senedi ticaretinde, spreadin tanımı bir varlığın alış ve satış fiyatları arasındaki farktır. Bu spread, ticaretin maliyetini tanımlayan kilit bir etmendir. Forex ve hisse senetlerinde, spreadler önemli ölçüde değişiklik gösterebilir; forex genellikle daha yüksek likidite nedeniyle daha dar spreadler sergiler.

Büyük spreadlerden kaçınmak için tüccarlar, bir ticarette karşılaşılabilecek potansiyel maliyetleri anlamada yardımcı olan bir spread hesaplayıcı kullanabilirler. Spread hesaplama için kullanılan formül çok basittir: alış fiyatından satış fiyatını çıkarın. Kripto ticaretinde, işlemlerinizi farklı borsalar arasında yayarak daha iyi fiyatlar kilitleyebilir ve spreadin etkisini hafifletebilirsiniz.

Kriptoda spread ticareti yapmak için, borsalar arasındaki fiyat farklılıklarından yararlanmaya odaklanın. Fiyatı daha düşük olan bir yerde kripto para birimi satın alın ve eş zamanlı olarak fiyatı daha yüksek olan bir yerde satın. Bu strateji, farklı platformlardaki fiyatları izlemeyi ve bu farklardan yararlanmak için hızlı hareket etmeyi gerektirir​​​​​​​​.

Spread kriptoda genellikle fiyat farklılıklarından yararlanmak için iki ilgili işlemi eş zamanlı olarak gerçekleştirmek anlamına gelir. Örnek olarak, bir tüccar fiyatın daha düşük olduğu bir borsada bir kripto para birimi satın alabilir ve eş zamanlı olarak fiyatın daha yüksek olduğu başka bir borsada satış yapabilir, böylece de spreadden kâr edebilir. Bu, farklı platformlardaki fiyat hareketlerini dikkatli bir şekilde izlemeyi ve bu kısa süreli fırsatlardan yararlanmak için hızlı bir şekilde işlem yapabilmeyi gerektirir​​​​​​​​.

Spread, bir kripto para biriminden diğerine dönüşümü gerçekleştirirken maliyeti ve işlemin verimliliğini etkileyerek alım satımlara etki eder. Bir kripto para birimini başka birine dönüştürürken, ilgili varlıkların alış ve satış fiyatları arasındaki spread, dönüşümünüzün gerçekleştirildiği nihai oranı belirler. Geniş bir spread, daha az uygun bir dönüşüm oranı anlamına gelebilir ve bu da daha yüksek maliyetlere yol açabilir. Örnek olarak, Bitcoin'i Ethereum'a dönüştürüyorsanız, bu iki varlıktaki büyük spreadlerden her biri, Bitcoin'iniz için ne kadar Ethereum alacağınızı etkileyecektir. Daha likit piyasalarda, spread daha dar olduğunda, daha verimli bir dönüşüm oranı elde etme olasılığınız daha yüksektir, bu da maliyeti en aza indirir ve işlem ücretlerini de hesaba katarak işlemin değerini en üst düzeye çıkarır​​​​​​​​.