Kripto Ticaretinde Likidasyon Nedir ve Nasıl Önlenir?

Kriptoda Likidasyon Nedir?

Likidasyon, bir tüccarın pozisyonunun, marjin fonlarının açık bir pozisyonu sürdürmek için yetersiz hale gelmesi durumunda borsa tarafından zorla kapatılması sürecidir. Marjin ticareti, pozisyon büyüklüğünü artırmak için ödünç alınan fonları kullanmayı içerir, bu da potansiyel kârı artırırken aynı zamanda likidasyon riskini de yükseltir. Bu durum, özellikle kaldıraç kullanıldığında ve varlık fiyatı ters yönde güçlü bir hareket yaptığında meydana gelir. Likidasyon BTC, borsayı ödenmemiş zararlardan korurken, tüccar için yatırılan fonların kısmen veya tamamen kaybedilmesi anlamına gelir.

Likidasyon Nasıl Gerçekleşir?

Likidasyon değeri, kaldıraç kullanarak yatırım yapılan varlığın fiyatı, tüccarın pozisyonunun ters yönünde keskin bir hareket yaptığında ortaya çıkar. Marjin ticareti ortamında, bu tür ani fiyat değişimleri, pozisyonu sürdürmek için gerekli fonların hızla tükenmesine yol açabilir. Canlı kripto fiyatları genellikle öngörülemez olup, ani dalgalanmalar varlıkların zorla likide edilmesine neden olabilir. Bu durumda, tüccarın marjin fonları açık bir pozisyonu sürdürmek için yetersiz hale gelir. Kripto para borsası, tüccarın varlıklarının artık borcunu karşılamadığını belirlediğinde, daha fazla zararı önlemek için pozisyonu otomatik olarak kapatır. Bu süreç anında gerçekleşir ve tüccar, işlemi güvence altına almak için yatırdığı tüm fonları kaybedebilir.

BTC Likidasyon Isı Haritası Örneği

BTC likidasyon haritası, tüccarların en büyük likidasyon bölgelerini değerlendirmelerine ve ani fiyat değişiklikleri sırasında piyasa katılımcılarının hangi seviyelerde pozisyonlarını kaybettiklerini anlamalarına yardımcı olan bir araçtır.

Likidasyon Isı Haritası, kaynak: coinank.com

Likidasyon haritası, özellikle marjin ticareti kullanan tüccarların likidasyon yaşadığı seviyeleri gösterir.

Ekran Görüntüsünde Gösterilenler:

• Sol renk skalası (yeşilden mora): Likidasyon yoğunluğunu gösterir. Yeşil alanlar yüksek likidasyon hacimlerini, mor alanlar ise nispeten düşük aktiviteleri gösterir.
• X ekseni: Zaman çizelgesini gösterir ve fiyat değişimlerini tarih bazında takip etmeye yardımcı olur.
• Y ekseni: Likidasyon sırasındaki Bitcoin fiyat aralığını gösterir. Fiyatlar $50.600 ile $59.000 arasında değişmekte olup, bu dönemdeki fiyat hareketlerini sergiler

Analizin Öne Çıkan Noktaları:

1. Keskin fiyat düşüşü: Haritanın sol tarafında, Bitcoin fiyatının $59.000’den $52.000 seviyesine düştüğü görülmektedir. Bu bölgede yoğun likidasyon yaşanmış ve kaldıraçlı pozisyonlar tasfiye edilmiştir.
2. Konsolidasyon: İlk düşüşten sonra fiyatın $52.000 ile $56.000 arasında yatay hareket ettiği görülmektedir. Bu süreçte likidasyonlar azalmış, mavi ve mor tonlar baskın hale gelmiştir.
3. Dönemsel likidasyon artışları: 08-09 döneminde $54.000-$56.000 seviyelerinde ani likidasyon dalgalanmaları görülmektedir. Bu alanlar, hızlı fiyat hareketleri nedeniyle birçok tüccarın pozisyonunun kapanmasına neden olabilir.

Ticarette Likidasyon Türleri

Çeşitli ticaret koşullarına ve marjin kullanım seviyesine bağlı olarak farklı likidasyon türleri uygulanabilir. Bunları tek tek inceleyelim.

Gönüllü Likidasyon

Gönüllü likidasyonun anlamı, bir tüccarın zararını veya kârını güvence altına almak için pozisyonunu kendi isteğiyle kapatmasıdır. Piyasa ters yönde hareket ettiğinde, daha büyük kayıpları önlemek için pozisyon kapatma stratejik bir hamle olabilir. Likidasyon seviyesi kritik noktaya yaklaşmadan önce pozisyonun kapatılması, zorunlu likidasyon sürecini önleyebilir.

Zorunlu Likidasyon

Zorunlu likidasyon, borsanın tüccarın pozisyonunu otomatik olarak kapattığı durumdur ve marjin seviyesi açık pozisyonu sürdürmek için yetersiz hale geldiğinde gerçekleşir. Varlık fiyatı, tüccarın açık pozisyonunun ters yönünde hareket ettiğinde ortaya çıkar. Likidasyon marjin seviyesi aşıldığında borsa pozisyonu kapatarak kayıpları önler.

Kısmi Likidasyon

Kısmi likidasyon, borsanın tüccarın pozisyonunun yalnızca bir kısmını likide etmesidir. Bu yöntem, pozisyonun tamamen kapanmasını engelleyerek tüccarın marjin seviyesini korumasına yardımcı olabilir. Örneğin, fiyat düştüğünde borsa pozisyonun %20-30’unu kapatabilir, böylece geri kalan fonların korunmasını sağlar.

Tam Likidasyon

Tam likidasyon, borsanın tüccarın tüm pozisyonunu kapatmasıyla gerçekleşir. Bu, bir varlığın fiyatının tüccarın pozisyonunun ters yönünde o kadar güçlü hareket etmesiyle olur ki kalan fonlar artık marj gereksinimlerini destekleyemez. Tüccar bir marj çağrısı alır – pozisyonunu güçlendirmesi için bir uyarı. Tam likidasyon durumunda, tüccar marj olarak yatırdığı tüm fonları kaybeder ve pozisyonu tamamen kapatılır. Tam likidasyon, en kritik senaryodur ve piyasa oynaklığının aşırı olduğu veya kaldıraç seviyesinin çok yüksek olduğu durumlarda gerçekleşebilir.

Uzun ve Kısa (Long and Short) Likidasyonlar

Uzun ve Kısa Likidasyonlar

Uzun likidasyon (long liquidation), bir tüccarın bir varlık fiyatının yükseleceğini bekleyerek uzun (long) pozisyon açtığı ancak fiyatın ters yönde hareket ederek düştüğü durumda gerçekleşir. Sonuç olarak, fiyat belirli bir seviyenin altına düştüğünde, uzun pozisyon otomatik olarak likide edilebilir.

Kısa likidasyon (short liquidation), bir tüccarın bir varlık fiyatının düşeceğini bekleyerek kısa (short) pozisyon açtığı ancak piyasanın ters yönde hareket ederek varlık fiyatının yükseldiği durumda gerçekleşir. Bu durumda, fiyat belirli bir seviyenin üzerine çıkarsa, kısa pozisyon da likide edilir ve tüccar zarar eder. Bazı durumlarda, short squeeze olarak bilinen bir durum meydana gelebilir. Bu, kısa pozisyonların toplu olarak kapanmasının fiyat artışını hızlandırmasıyla gerçekleşir ve kısa tüccarların kayıplarını önemli ölçüde artırarak pozisyonlarının likidasyonunu hızlandırır.

Hem uzun hem de kısa likidasyonlar aynı mekanizmaya göre gerçekleşir, ancak tüccarın hangi sonuca bahis yaptığına bağlı olarak zıt yönlerde işler.

Kripto Vadeli İşlem Likidasyonu

Vadeli işlemlerde likidasyon, tüccarın marjin pozisyonunu sürdürememesi ve fiyat hareketlerinin aleyhine gelişmesi durumunda gerçekleşir. Kripto vadeli işlem ticareti genellikle kaldıraç içerir, bu da hem potansiyel kârı hem de likidasyon riskini artırır.

Eğer varlığın fiyatı, açık pozisyonun tersine hareket ederse ve marjin gereksinimleri artık karşılanamazsa, borsa pozisyonu zorla kapatır. Bu, daha fazla kaybı önlemek ve borsanın veya diğer piyasa katılımcılarının fonlarını korumak için yapılır.

Vadeli işlem likidasyonu, borsanın koşullarına bağlı olarak tam veya kısmi olabilir. Tüccarlar, özellikle btc likidasyon seviyeleri ve likidasyon haritasi gibi araçları kullanarak, vadeli işlem pozisyonlarının riskini daha iyi yönetebilir.

Likidasyondan Nasıl Kaçınılır?

Stop-Loss Kullan

Her zaman stop-loss emirleri belirleyerek likidasyon riskini en aza indirin. Bu, fiyat belirli bir zarar seviyesine ulaştığında işlemin otomatik olarak kapanmasını sağlar.

Borsalarda bulunan farklı emir türleri (limit ve piyasa emirleri gibi), pozisyonlarınızı esnek bir şekilde yönetmenize ve piyasa değişikliklerine zamanında tepki vermenize olanak tanır. Bu yöntem, sermayenizi korumanıza ve ani piyasa hareketlerinde beklenmedik kayıpları önlemenize yardımcı olur.

Pozisyonunuzu Takip Edin

Marjin seviyelerinizi ve açık pozisyonlarınızın durumunu düzenli olarak takip edin. Marjin seviyesinin çok düşük seviyelere inmesine izin vermeyin. Eğer gerekirse, hesabınıza ek fon ekleyerek veya pozisyonlarınızın bir kısmını kapatarak güvenli bölgede kalabilir ve zorunlu likidasyondan kaçınabilirsiniz. Bazen, kripto çevirici araçları ile fonlarınızı daha istikrarlı varlıklara dönüştürebilirsiniz. Bu işlem ise riski azaltmak ve hesabınızdaki marjin seviyesini korumak için faydalı olabilir. Ayrıca, birçok kripto para borsası bir likidasyon hesaplama aracı sunmaktadır. Bu araç, tüccarların pozisyonlarının likidasyon fiyatı nedir sorusuna yanıt bulmalarına ve risklerini daha verimli bir şekilde yönetmelerine yardımcı olur.

Kaldırıcınızı Azaltın

Kaldıraçlı işlem, özellikle yüksek kaldıraç kullanımı likidasyon riskini artırır. Özellikle volatil piyasalarda daha düşük kaldıraç kullanarak riskinizi azaltabilirsiniz. Daha küçük kaldıraç, fiyat hareketleri için daha geniş bir alan tanıyarak likidasyon tehdidini ortadan kaldırır ve risk yönetimini kolaylaştırır.

Canlı Fiyatları Dikkate Alın

Piyasa durumunu yakından takip edin ve güncel fiyatları analiz ederek piyasanın yönünü daha iyi anlamaya çalışın. BTC likidasyon ısı haritası ve BTC likidasyon map gibi araçları kullanarak fiyat hareketlerini önceden tahmin edebilir ve likidasyon riskinizi minimize edebilirsiniz. Piyasa trendlerini bilmek, pozisyonlarınıza ne zaman girip çıkmanız gerektiği konusunda daha bilinçli kararlar almanıza yardımcı olur ve likidasyon olasılığını düşürür.

Sonuç

BTC likidasyon ve genel olarak kriptoda likidasyon, marjin ticaretinin en önemli kavramlarından biridir ve bu mekanizmayı anlamak, tüccarların risklerini yönetmelerine ve varlıklarını tam sermaye kaybından korumalarına yardımcı olur. Her zaman kaldıraç seviyesini dikkatlice değerlendirmek ve piyasa hareketlerini yakından takip etmek büyük önem taşır. Ayrıca, DYOR (Kendi Araştırmanı Yap) ilkesini unutmamak gerekir.

BTC likidasyon seviyeleri, likidasyon haritası ve kaldıraçlı işlem likidasyon hesaplama gibi analiz araçlarını kullanarak, piyasa trendlerini daha iyi anlayabilir ve daha bilinçli ticaret kararları alabilirsiniz. Kendi piyasa araştırmanızı yapmak ve projeleri analiz etmek, hata olasılığınızı azaltarak daha başarılı işlemler yapmanıza yardımcı olacaktır.