Katman (L2) Blok zinciri performansı nasıl iyileştirilir

Blok zincirinin 2008’de ortaya çıkışından bu yana binlerce araştırmacı teknolojiyi optimize ediyor, özellikle de ölçeklenebilirliğini geliştiriyor.

Ölçeklenebilirlik, blok zincirinin arz ve talebi eşitleme yeteneğidir, böylece sistem içindeki işlemler hızlı ve uygun fiyatlı olur. Ancak, düşük ölçeklenebilirliğin neden olduğu sınırlamalar, yüksek ücretler ve yavaş işlemlerle sonuçlandı. Bu da blok zincirlerinin endüstriyel ölçekte çalışmasını engellemektedir.

Ye, Dua Et, Sev. Blok zinciri çıkmazı nedir?

Performans, TPS (Saniye Başına İşlem) ile karakterize edilir. Blok zinciri bağlamında TPS, ağın her saniye işleyebildiği işlem sayısı anlamına gelir. Örneğin, Bitcoin saniyede 7 işlem gerçekleştirebilirken, Ethereum için bu rakam yaklaşık 15 TPS’ye eşittir. Bu blok zincirlerinin popülerliği göz önüne alındığında, özellikle merkezi ödeme sistemlerinin TPS’si ile karşılaştırıldığında rakamlar çok düşüktür. Örneğin, VISA ödeme sistemi saniyede 24.000’e kadar işlem gerçekleştirmektedir.

Blok zinciri neden verimini artıramıyor?

Kural olarak, bir blok zinciri ağı düğümlerden, yani ağdaki tüm işlem kayıtlarını saklayan bilgisayarlardan oluşur. Bu, her düğümün deftere erişim sağlamak ve yeni bir işlem bloğu eklemek için bir anlaşma olan konsensüsü sürdürmek için önemli bilgi işlem kaynakları kullanması gerektiği anlamına gelir. Blok zinciri merkezilikten ne kadar uzak ise o kadar fazla düğümü olur. Bu yedeklilik ağın güvenliği için iyidir, ancak işlemlerin doğrulanmasına birçok düğüm katıldığı için hızı üzerinde kötü bir etkisi vardır. Buna karşılık, az sayıda düğüm ağın kırılganlığını artıracak ve bu da %51’lik bir saldırıya yol açabilecektir.

Blok zinciri teknolojisinin Kutsal Kase’si güvenli, merkezi olmayan ve ölçeklenebilir bir ağ oluşturmaktır. Blok zinciri çıkmazı, merkezi olmayan ağların bu özelliklerden yalnızca ikisini sağlayabileceğine işaret etmektedir.

1) Ölçeklenebilirlik, dağıtık sistemin büyük miktarda veriyi işleyebilme yeteneğidir.

2) Güvenlik, ağ üzerindeki verileri saldırılardan ve çifte harcamalardan koruma yeteneğini ifade eder.

3) Adem-i merkeziyetçilik, ağın sınırlı sayıda kişi tarafından kontrol edilmemesini sağlar.

Yüksek talep dönemlerinde Ethereum işlem ücretlerinin artırılması, çözülmemiş bir çıkmaz örneğidir. Ethereum ağı temel olarak ademi merkeziyetçilik ve güvenliğe odaklanmış, saniyedeki işlem sayısını, yani ölçeklenebilirliği sınırlandırmıştır.

Ölçeklenebilirlik mücadelesi, blok zinciri geliştiricilerini güvenlik ve adem-i merkeziyetçilikten ödün vermeden ağ performansını artıran yeni çözümler bulmaya zorluyor.

Birinci seviye çözümler (1. Katman, L1)

L1, işlemlerin “anında” gerçekleştirilmesini sağlayan ağlardır. Yani operasyonlarını başka bir ağ olmadan yürütürler.

Örneğin, devasa Ethereum ekosisteminin ana ağı Ethereum’dur, yani bu L1’dir. Aynı şey Bitcoin için de geçerlidir, ana ağı ekosistemin “omurgasıdır”.

Tipik olarak, L1 blok zincirleri blok zinciri açmasından muzdariptir ve üç özellikten yalnızca ikisini uygular. Aynı anda işlem yapmak isteyen kişi sayısı artarken, TPS düşük kalmaya devam ediyor.

Birinci katman ölçeklendirme çözümleri (blok zinciri tabanının kendisi veya kodu için) temeldir ve blok zincirinin yapısını etkiler.

İkinci seviye çözümler (2. Katman, L2)

Ana blok zinciri ilk katman ise, ana ağın üzerindeki eklenti ikinci katmandır. Bunlar, L1 için çıkmaz sorunlarından birini, çoğunlukla ölçeklendirme sorununu çözen ve aynı zamanda temel katman ağının yeteneklerini genişletmeye yardımcı olan L1 ile üçüncü taraf entegrasyonlarıdır.

L2’nin temel gerekliliklerinden biri, üzerine inşa edildiği blok zincirinin doğal güvenliğidir.

İşlem verileri, ayrı bir düğüm kümesi tarafından değil, altta yatan blok zinciri ağı tarafından doğrulanmalıdır. Bu nedenle, örneğin, yan zincirler genellikle L2 olarak kabul edilmez çünkü kendi mekanizmalarını kullanırlar ve bu da temel ağdakinden farklı bir dizi güvenlik garantisiyle sonuçlanır.

Kural olarak, L2 aşağıdaki teknik çözümleri kullanır:

• Durum Kanalları, blok zincirinin dışında bir işlem alışverişi gerçekleştirmek için sözde alanlardır ve bundan sonra sadece sonuç blok zincirinin kendisine yazılır.
• İç içe Blok Zincirleri. L1’in üzerinde daha az güvenli bir mutabakat mekanizması nedeniyle daha ölçeklenebilir bir L2 blok zincirinin çalışması.
• Toplama işlemleri, birkaç işlemin birleştirilmesini ve L1 ağında işlenmesini gerektirir.
• Yan Zincirler, çok sayıda işlemi işlemek için kullanılan İç İçe Blok Zincirleri ve Durum Kanallarının bir kombinasyonudur.

Örneğin, Bitcoin birinci seviye bir blok zinciridir, ikinci katman çözümü ise ana ağın üzerine yerleştirilmiş kullanıcılar arasında bir ödeme kanalları ağı olan Lightning Network’tür. Bitcoin blok zincirinin dışındaki işlemlerin gerçekleştirilmesine yardımcı olur ve daha önce tamamlanmış olan işlemler hakkında bilgi aktarır. İyi bilinen Polygon, Arbitrum ve Optimism ağları Ethereum için L2 çözümleridir.

Sonuç

Adem-i merkeziyetçilik ve güvenlikten ödün vermeden ağ performansını iyileştirmek, blok zinciri topluluğunun ana görevlerinden biridir. Optimum çözüm arayışı, geliştiricileri iki ana yönteme yönlendirmiştir. Bunlar blok zincirinin “omurgasında” ya da birinci seviyesinde ve harici eklentilerde, yani ikinci seviye çözümlerde yapılan değişikliklerdir. Her iki yöntem de, tüm varyasyonlarıyla birlikte, blok zinciri devlerinin popülerliklerini “idare etmelerine” yardımcı olmaktadır.

İlk katman (L1) blockchain ağı hız, güvenlik ve ölçeklenebilirlikle ilgiliyken, ikinci katman (L2) mevcut ağların ölçeklenebilirliğini genişletmek için kullanılabilecek teknoloji geliştirmeleri ve ürünleri ifade eder.

Blok zinciri topluluğu, yakında oyunun kurallarını değiştirebilecek bu iki seviyeyi dengelemek ve blok zinciri teknolojilerini çeşitli alanlara daha fazla tanıtmak için çabalıyor.

Dolayısıyla, bu altyapı çözümleri ana blok zincirinin üzerine yerleştirilen uygulamalar ve çeşitli yazılımlarla temsil edilmektedir. Ana görevleri büyük miktarda bilgiyi işlemek ve ana ağın yükünü hafifletmektir.