Ethereum Nedir ve Ethereum Kurucusu Kimdir?
Ethereum, akıllı sözleşmeler yürütmek ve merkeziyetsiz uygulamalar (dapps) geliştirmek üzere blok zinciri teknolojisini kullanan merkeziyetsiz bir platformdur. Ethereum’un kurucusu ise Rusya doğumlu Kanadalı Vitalik Buterin adlı bilgisayar programcısıdır. Buterin; Mihai Alisie, Gavin Wood ve diğer geliştiricilerle birlikte projeyi 2015 yılında hayata geçirmiştir.
Ethereum Coin Tarihçesi
Ethereum’un tarihi, Vitalik Buterin’in 2013 sonunda yayımladığı whitepaper ile başladı. Bu belgede Buterin, merkeziyetsiz uygulamalar için evrensel bir platform oluşturma fikrini ortaya koydu. 2014’ün başlarında başlatılan kitlesel fonlama kampanyasıyla projenin geliştirilmesi için 18 milyon doların üzerinde kaynak toplandı. Ethereum’un ilk resmî sürümü olan Frontier de Temmuz 2015’te kullanıma sunuldu.
Bu kripto para birimi kısa sürede görünürlük kazandı ve “dijital gümüş” olarak anılmaya başladı. Kripto paraların daha çok benimsenmesiyle birlikte Ethereum ile satın alınabilecekler listesi de hızla genişledi.
ETH Nedir?
Ethereum veya Ether (ETH), Ethereum ağı içinde kullanılan standart kripto paradır. İşlemleri ve akıllı sözleşmeleri çalıştırmak, gas ücretlerini ödemek ve blokları doğrulayan madencileri teşvik etmek için kullanılır. ETH, Ethereum ekosisteminin temel bir unsuru olarak ağın düzgün şekilde işlemesini sağlar.
ETH Ne İşe Yarar?
Şimdi, Ether’in amacını ve işlevselliğini inceleyelim. Ethereum, tüm işlemlerin ve akıllı sözleşmelerin (ERC-20 tokenleri dâhil) kaydedildiği merkeziyetsiz, dağıtık bir veritabanı olan blok zinciri temelinde çalışır. Ağdaki düğümler (node’lar), işlemleri doğrular ve onaylar; akıllı sözleşmeler ise otomatik olarak yürütülür. Bu sayede, aracılara ihtiyaç duyulmadan işlemler güvenliği ve şeffaflığı sağlanır.
Ethereum Blok Zinciri
Ethereum blok zinciri, bir dizi bloktan oluşan merkeziyetsiz, dağıtık bir veritabanıdır. Her blok, ağ tarafından onaylanmış işlem listesini içerir ve önceki bloğa kriptografik hash’lerle bağlıdır; bu da verinin güvenliğini ve değiştirilemezliğini garanti eder. Günümüzde Ethereum blok zincirinin boyutu ağa eklenen yeni işlemler, kripto para türleri ve akıllı sözleşmeler ile birlikte büyümeye devam eder.
Ağ Düğümü (Node)
Düğüm, Ethereum ağına bağlı olan ve işlemler ile blokların doğrulanmasına katılan bir bilgisayardır. Birden fazla düğüm türü bulunur. Bunlar arasında, blok zincirinin tüm geçmişini saklayan tam düğümler ve yalnızca verilerin bir kısmını depolayan, bilgi almak için tam düğümlere bağlanan hafif düğümler yer alır.
Akıllı Sözleşmeler
Akıllı sözleşmeler, şartları kodlarla yazılmış ve otomatik bir şekilde çalışan anlaşmalardır. Belirli koşullar gerçekleştiğinde bu sözleşmeler otomatik olarak yürürlüğe girer ve uygulanır. Böylece aracı ihtiyacı ortadan kalkar ve dolandırıcılık riski de azalır.
Merkeziyetsiz Uygulama (Dapp)
Merkeziyetsiz uygulamalar (dapps), Ethereum blok zinciri üzerinde çalışan ve kullanıcılarla etkileşim için akıllı sözleşmeleri kullanan uygulamalardır. Bu uygulamalar şeffaflık, güvenlik ve merkezî sunuculardan bağımsızlık sağlar.
Ethereum Gas Ücretleri
“Gas”, Ethereum ağında işlemleri ve akıllı sözleşmeleri çalıştırmak için gereken hesaplama çabasını ölçen birimdir. Ether transferi için işlem ücreti ETH cinsindendir ve işlemin karmaşıklığına göre değişir. Bu ücret, madencileri işlemleri onaylamaya teşvik eder ve ağın kötüye kullanılmasını önler.
Ethereum Sanal Makinesi (EVM)
Ethereum Sanal Makinesi (EVM), Ethereum blok zinciri üzerinde akıllı sözleşmelerin çalıştığı ortamdır. EVM, akıllı sözleşmeleri ana ağdan ve diğer sözleşmelerden izole ederek birlikte çalışabilirlik ilkesini ve kod yürütme güvenliğini sağlar.
Konsensüs Mekanizmaları
Konsensüs mekanizmaları, blok zincirinin durumu üzerinde Ethereum’un fikir birliğine varmasını sağlayan algoritmalardır. Önceden Proof-of-Work (PoW / “iş ispatı”) mekanizması kullanılırken, Ethereum 2.0’a geçişle birlikte enerji tüketimini azaltan, güvenliği artıran, ağın karmaşıklığını ve tıkanıklığını düşüren Proof-of-Stake (PoS / “pay ispatı”) mekanizmasına geçilmiştir.
PoS Doğrulama Süreçleri
Proof-of-Stake, doğrulayıcıların ellerindeki Ethereum oranına göre blokları onayladığı bir konsensüs mekanizmasıdır. PoS’ta, doğrulayıcılar rastgele seçilerek işlemleri doğrular ve yeni bloklar oluşturur. Bu da ağın verimliliğini ve güvenliğini artırır.
ETH Cüzdanları
ETH cüzdanları, kullanıcıların Ethereum blok zinciri üzerindeki Ether ve diğer kripto varlıkları saklamasını, göndermesini ve almasını sağlayan uygulama ya da donanımlardır. Donanım, yazılım ve çevrimiçi cüzdanlar gibi çeşitli türleri bulunur; her biri farklı avantaj ve dezavantajlar sunar. Cüzdan seçimi, kullanım amacına ve gereken güvenlik düzeyine göre değişir.
Ethereum Hardfork
Hard fork, Türkçesi ile sert çatallanma, bir blok zinciri protokolünde zincirin iki uyumsuz versiyona ayrılmasına neden olan protokol değişikliğini ifade eder. Ethereum geçmişte, 2016’daki ünlü DAO saldırısı sonucu gerçekleşen ve ağı Ethereum (ETH) ile Ethereum Classic (ETC) olarak ikiye bölen hard fork dâhil olmak üzere, birkaç fork/çatallanma yaşanmıştır.
Ethereum Blok Zinciri İçin Ne Kadar Saklama Alanı Gerekli?
Şu anda Ethereum blok zinciri 3 TB’ı aşan bir boyuttadır ve ağa yeni işlemler ile akıllı sözleşmeler eklendikçe büyümeye devam eder. Blok zincirinin boyutu, ağa yazılan veri miktarına bağlıdır ve bu büyüme, ağın kullanım yoğunluğuna göre değişkenlik gösterebilir.
Ethereum Madenciliği
Ethereum madenciliği, madencilerin hesaplama gücünü kullanarak karmaşık matematiksel problemleri çözdüğü, işlemleri doğrulayıp yeni blokları blok zincirine eklediği bir süreçtir. Bu işlemin karşılığında madenciler ETH coin ile ödüllendirilir. Genellikle bu iş için “farm” adı verilen donanım kümeleri kullanılır ve daha verimli kazım için bazı madenciler madencilik havuzlarına katılırdı. Ancak Ethereum 2.0’ye geçişle birlikte madencilik yerini staking sürecine bırakmıştır. Peki, bu yeni yapıda ETH nasıl elde edilir? Doğrulayıcılar, sahip oldukları ETH miktarına göre blok onayladıkları için ödül alırlar.
Ethereum 2.0 (ETH2) Nedir: Ethereum’un PoW’den PoS’e Geçişi
Ethereum 2.0 (ETH2), Ethereum ağının performansını, güvenliğini ve istikrarını artırmayı hedefleyen büyük bir güncellemedir. ETH2’deki en temel değişiklik, enerji tüketimini azaltan ve ağın ölçeklenebilirliğini artıran Proof-of-Work (PoW) algoritmasından Proof-of-Stake (PoS) mekanizmasına geçiştir.
Ethereum Ekosistemi
Ethereum’un ekosistemi merkeziyetsiz finans (DeFi), oyunlar, NFT’ler, merkeziyetsiz otonom organizasyonlar (DAO’lar) ve token ön satışlarını (ICO) kapsar.
Merkeziyetsiz Finans (DeFi)
Merkeziyetsiz finans (DeFi), Ethereum blok zinciri üzerinde çalışan ve aracıya ihtiyaç duymadan kredi alma, kredilendirme ve alım-satım gibi hizmetler sunan finansal uygulamalardır. DeFi, kullanıcıların bankalara ve diğer finansal kuruluşlara ihtiyaç duymadan finansal hizmetlere erişmesini sağlar.
Oyunlar
Ethereum blok zinciri üzerindeki oyunlar, merkeziyetsiz oyun platformları oluşturmak için akıllı sözleşmeleri kullanır. Bu oyunlar, oyuncular arasında satılabilen veya takas edilebilen karakterler ve eşyalar gibi benzersiz varlıklar içerir.
NFT’ler
Bir NFT; sanat eseri, müzik veya oyun içi ürünler gibi dijital nesnelerin mülkiyetini temsil eden ve dönüştürülemez bir dijital varlığı temsil eder. NFT’ler, dijital varlıkların doğrulanabilir bir özgünlük niteliği taşımasını sağlarken yaratıcılarının çalışmalarından da gelir elde etmesine olanak tanır.
DAO’ların Gelişimi
Merkeziyetsiz otonom organizasyonlar (DAO), Ethereum blok zinciri üzerindeki akıllı sözleşmelerle yönetilen kuruluşlardır. DAO’lar, katılımcıların merkezî bir liderliğe ihtiyaç duymadan karar almasına ve kaynakları yönetmesine olanak tanır. Bu durum yönetim süreçlerinin şeffaflığını ve katılım oranını artırır.
Token Satışları
İlk Coin Arzı (ICO), Ethereum blok zinciri üzerindeki projeler için fon toplama yöntemidir. Yatırımcılar, projedeki payı veya gelecekteki ürünü temsil eden tokenleri satın alır. Bu ön satışlar, girişimlerin standartlaşmış risk sermayesi yatırımlarına ihtiyaç duymadan kaynak bulmasını sağlar.
Ethereum Sahibi Kimdir?
Ethereum projesinin yaratıcısı, Rus kökenli Kanadalı bir bilgisayar programcısı olan Vitalik Buterin’dir. Vitalik, Ethereum fikrini 2013 yılında ortaya atmış ve bir grup geliştiriciyle birlikte projeyi 2015 yılında hayata geçirmiştir.
Vitalik Buterin Kimdir?
Ethereum’un kurucusu Buterin, internet ortamında bulunan Bitcoin topluluğundaki aktif katılımı ve Bitcoin Magazine’in kurucularından biri olmasıyla tanınmıştır. Kripto para dünyasına yaptığı katkılar, günümüzde blok zinciri alanının en etkili platformlarından biri olan Ethereum’un gelişimini sağlamıştır.
Vitalik Buterin’in Kısa Bir Biyografisi
Ethereum’un kurucusu Vitalik Buterin, 31 Ocak 1994’te Rusya’nın Kolomna kentinde doğmuştur. Çocukluk döneminde ailesiyle birlikte Kanada’ya göç etti ve burada matematik ile programlama konularına erken yaşta ilgi duymaya başlamıştır.
Vitalik Buterin, Ethereum Projesini Çıkarmadan Önce Ne Yapıyordu?
Ethereum’dan önce, Vitalik Buterin Bitcoin topluluğunda aktif olarak yer almış, kripto paralar hakkında makaleler yazmış ve bu alandaki gelişmelere katkı sağlamıştır. Ayrıca kriptografi ve merkeziyetsiz sistemler üzerine çalışmalar yapmış ve bu çalışmalar, onu Ethereum’u geliştirmeye yöneltmiştir.
Ethereum Projesinin Gelişiminde Buterin’in Payı Var mı?
Vitalik Buterin, ağın gelişiminde hâlâ aktif bir rol oynamaktadır. Protokol iyileştirmeleri önerir, gelecekteki versiyonlar için yeni fikirler sunar. Ayrıca merkeziyetsiz teknolojilerin yaygınlaştırılması ve geliştiricilerin eğitimiyle de ilgilenmektedir.
Vitalik Buterin Hesabında Ne Kadar ETH Var?
Vitalik Buterin’in sahip olduğu ETH miktarı kesin olarak bilinmemektedir; ancak projenin oluşturulması ve geliştirilmesi sürecinde önemli miktarda coin aldığı için hesabında en çok ETH barındıranlardan biri olduğu tahmin edilir.
Ethereum’un Diğer Kurucuları
- Mihai Alisie, Ethereum’un ortak kurucularından biri olup projenin gelişiminde ve tanıtımında aktif rol oynamıştır.
- Gavin Wood, Ethereum projesinin ana geliştiricisi ve akıllı sözleşmelerin yazılımında kullanılan Solidity programlama dilinin yaratıcısıdır.
- Joseph Lubin, bir diğer kurucu ortak olup, Ethereum altyapısını geliştiren ConsenSys şirketinin de kurucusudur.
Ethereum’un Rakipleri
Projenin birçok rakibi bulunur; Binance Smart Chain, Cardano, Polkadot ve Solana bunlardan bazılarıdır. Bu projeler, akıllı sözleşmeler ve merkeziyetsiz uygulamalar için alternatif platformlar sunar; performans, ölçeklenebilirlik ve güvenliği artırmak amacıyla farklı algoritmalar ve analiz yöntemleri kullanırlar.
Ethereum Yorum Değerlendirmelerine Göre Artılar ve Eksiler
| Avantajlar | Dezavantajlar |
| Ölçeklenebilirlik: Ethereum 2.0, Proof-of-Stake’e geçişi ve sharding uygulaması sayesinde performans ve ölçeklenebilirlikte iyileşme vaat eder. | Yüksek gas ücretleri: Ağ yoğunluğunun fazla olduğu dönemlerde işlem ücretleri önemli ölçüde artabilir, bu da işlemleri pahalı hâle getirir. |
| Proje, en büyük ve en aktif geliştirici topluluklarından birine sahiptir; bu da yeni teknolojilerin hızlı şekilde geliştirilmesini ve benimsenmesini sağlar. | ETH2’ye geçişin zorluğu: Ethereum 2.0’ye geçiş, önemli altyapı değişiklikleri gerektirir ve uzun vadeli bir süreç olabilir. |
| Ayrıca, ağ yüksek düzeyde merkeziyetsizlik sunar ve bu da dayanıklılığını ve güvenliğini artırır. | Rekabet: Yeni blokzinciri platformlarının ortaya çıkması rekabet yaratır ve bu da projenin pazar payını azaltabilir. |
Ethereum Geleceği Nasıl Olacak?
Ethereum’un geleceğini kesin olarak öngörmek mümkün değildir. Ancak, ağ performansını artırmak ve işlem ücretlerini düşürmek için geliştirilen ölçeklenebilirlik çözümleri sayesinde Ethereum’un büyümeye ve gelişen sektöre uyum sağlamaya devam etmesi beklenir.
Ölçeklenebilirlik Çözümleri
Ağı ölçeklendirmek amacıylasharding (veritabanını parçalara bölme) uygulamasının tanıtılması ve Proof-of-Stake’e geçiş gibi çözümler aktif olarak geliştirilmektedir. Bu gelişmelerin, performansı önemli ölçüde artırması ve işlem ücretlerini azaltması beklenir.
Gelişimin Yol Haritası (Roadmap)
Ethereum’un gelişim yol haritası Beacon Chain, Shard Chains ve Ethereum 2.0’a tam geçiş gibi birkaç aşamayı kapsar. Bu adımlar, ağın ölçeklenebilirliğini, güvenliğini ve dayanıklılığını artırmayı hedefler.
Web3
Web3, kullanıcıların verilerini kontrol ettiği ve merkeziyetsiz uygulamalar aracılığıyla etkileşimde bulunduğu merkeziyetsiz internet kavramını ifade eder. Ethereum, dApp’lerin oluşturulması ve dağıtımı için gerekli altyapıyı sağlayarak Web3’ün gelişiminde de kilit rol oynar.
Ethereum Fiyatı Neye Göre Yükselir/Düşer?
Ethereum’un fiyatı, piyasa talebi, projenin gelişimiyle ilgili haberler, düzenleyici değişiklikler ve kripto piyasasının genel durumu gibi çeşitli faktörlere bağlı olarak yükselip düşebilir. Basılan ve yakılan Ethereum miktarındaki dalgalanmalara rağmen ETH, hâlen piyasanın en değerli ikinci dijital parasıdır. 2025 itibarıyla dolaşımda 120 milyondan fazla Ethereum vardır.
Ethereum Alt Coinleri Kârlı mı?
Ethereum coinleri, Ethereum blokzincirinde bulunan ve genellikle ERC-20 standardı ile çalışan kripto paralardır; en bilinenleri arasında Tether (USDT), Chainlink (LINK), Uniswap (UNI), Aave (AAVE), Maker (MKR) ve Shiba Inu (SHIB) bulunur.
Ethereum veya ETH blokzincirindeki diğer coinlere yatırım yapmak, yatırımcının hedeflerine ve kabul edilebilir risk düzeyine bağlı bir karardır. Satın almadan önce, ilgili varlık ve geleceği hakkında kapsamlı bir analiz yapılması oldukça önemlidir.
Bunların yanı sıra, Ethereum muslukları aracılığıyla da görevleri tamamlayarak küçük tutarlarda ETH kazanılabilir.
Nihayetinde Ethereum, teknolojik gelişmeler ve yaygın benimsenme oranı sayesinde büyüme potansiyeli barındırır. Ancak aynı zamanda dalgalanmalara ve piyasa risklerine de bir o kadar açıktır. Satın almadan önce Ethereum’un tüm yönlerini dikkatlice araştırıp analiz etmek ve ETH/USDT çiftinin kripto grafiklerine göz atmak faydalı olur.
Ethereum Nasıl Bir Cüzdanda Saklanmalı?
Ethereum farklı türde cüzdanlarda tutulabilir:
- Donanım Cüzdanları (Soğuk Cüzdanlar): Ledger ve Trezor gibi cihazlar, özel anahtarları çevrimdışı tutarak yüksek düzeyde güvenlik sağlar.
- Yazılım Cüzdanları: MetaMask ve MyEtherWallet gibi seçenekler, günlük kullanım ve merkeziyetsiz uygulamalarla (dApp) etkileşim için uygundur.
- Çevrimiçi Cüzdanlar: Kullanım kolaylığı sağlar, ancak hizmet sağlayıcısına güven gerektirir.
WhiteBIT TR’de Ethereum’unuzu Nasıl Satabilirsiniz?
Borsamızda Ethereum satma işlemi için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
- Hesap oluşturun: WhiteBIT TR’ye kayıt olun ve kimlik doğrulama sürecini tamamlayın.
- Hesap oluşturulmuş ise bakiyenize fon yatırın: ETH’lerinizi WhiteBIT hesabınıza transfer edin. Bunu harici bir cüzdandan veya borsada bulunan aktarım seçenekleri aracılığıyla yapabilirsiniz..
- Varlığı satın: ETH için bir satış emri oluşturun ya da Dönüştürücü özelliğini kullanarak sabit komisyon oranıyla (10 saniye geçerli) satış yapabilirsiniz.
İşlemi takip etmek için, borsa cüzdanınızda yer alan “Geçmiş” sekmesinden tüm işlem ayrıntılarını görebilirsiniz.
Bir varlığı nasıl satacağınızı iyice öğrenmek, onu nasıl satın alacağınızı da anlamanızı sağlar. Satın alma işlemini de piyasa emri ile veya benzer şekilde “Dönüştürücü” sekmesinden gerçekleştirebilirsiniz.
İşin Özeti: Ethereum Coin Yorum
Ethereum, geliştiricilere ve kullanıcılara geniş olanaklar sunan güçlü bir merkeziyetsiz platform olarak kabul edilir. Akıllı sözleşmeler ve merkeziyetsiz uygulamalar gibi yenilikçi teknolojileri, finanstan oyun sektörüne kadar pek çok alanda dönüşüm yaratmaktadır. Ethereum 2.0’ye geçişi ve ekosisteminin aktif gelişimiyle birlikte, blok zinciri teknolojileri dünyasındaki liderliğini sürdürmesi beklenmektedir.
S.S.S.
Piyasa gözlemleri ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda, analistlerin güncel ETH yorum incelemeleri uzun vadede blok zinciri dünyasında önemli bir rol oynamaya devam edeceğini belirtir. Ancak bu, kesin bir yön tahmini değil, yalnızca genel algıya dayalı bir değerlendirmedir.
Hayır, Ethereum genellikle teminatlı bir varlık olarak değerlendirilmez. SEC (A.B.D. Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu) gibi düzenleyici kurumlar, Ethereum’un merkeziyetsiz yapısı nedeniyle daha çok emtia bazlı bir varlık olarak işlediğini belirtmiştir.
